رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی، فرآیند تدوین و اجرای دستور العمل جدید اوراق منفعت و خرید دین را تشریح کرد و از اجرای آن در ماه های آتی خبر داد.

مهسا رادفر رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، با اشاره به اینکه باید برای راه اندازی و بهره برداری از ابزار های جدید مالی اقدامات متعددی صورت گیرد، گفت: انجام مطالعات پژوهشی و نیاز سنجی بازار سرمایه، اولین گام طراحی ابزار های مالی جدید است.

رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی ادامه داد: برای راه اندازی ابزار های نوین مالی یا اصلاح دستور العمل آن، ابتدا گزارش توجیهی در مرکز پژوهش سازمان بورس و اوراق بهادار بررسی و سپس موضوع برای انطباق با شرع در کمیته فقهی طرح می شود.

مهسا رادفر افزود: در کمیته فقهی ملاحظات شرعی ابزار های مالی مطرح، اصلاحات لازم بیان و سپس مدل اولیه عملیاتی تدوین می شود.

وی با بیان اینکه پس از تایید شرعی مدل عملیاتی اولیه ملاحظات اجرایی و حقوقی تبیین می شود گفت: پس از این مرحله دستور العمل در کمیته تدوین و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار بررسی و به تصویب می رسد و بعد از آن برای نظر سنجی به مشاوران عرضه که همان مشاوران تامین مالی شرکت ها هستند ارسال می شود.

رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی ادامه داد: پس از دریافت و اعمال نظر ها، دستور العمل نهایی و برای تصویب به هیات مدیره سازمان بورس ارسال می شود و این فرآیند کلی هر دستور العملی در حوزه انتشار اوراق بهادار است.

وی افزود: در طراحی ابزارهای مالی جدید از جمله اوراق منفعت و خرید دین، پاسخ به این پرسش که بهره برداری از آن، چه نیازی از بازار سرمایه، متقاضی تامین مالی و فعالین بورسی را رفع خواهد کرد که سایر ابزار ها عملا نتوانسته اند آن نیاز را پوشش دهند ضروری است.

رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با اشاره به اینکه در مورد انتشار اوراق منفعت و خرید دین هم همین فرآیند سپری شده است، گفت: شرکت هایی که دارایی فیزیکی کمتری دارند و شرایط تامین مالی بر مبنای این نوع دارایی ها را براساس انواع اوراق قبلی طراحی شده ندارند و در عوض بواسطه نوع عملیات خود دارای مطالبات بلندمدت یا منافع بلند مدت هستند می توانند از اوراق منفعت و خرید دین برای تامین مالی استفاده کنند.

وی افزود: به طور مشخص امکان تامین مالی برای پیمانکاران از طریق اوراق منفعت و شرکت های لیزینگ از طریق اوراق خرید دین فراهم شده است.

رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با بیان اینکه مدل دستور العمل جدید تامین مالی از طریق اوراق منفعت، بر مبنای عوایدی است که از یک دارایی و یا خدمات حاصل می شود، گفت: در مدل قبلی، دارایی فیزیکی مبنای انتشار اوراق بود به عبارتی مجوز انتشار و تامین مالی بر مبنای عین دارایی انجام می شد، مانند ساختمان، ملک، ماشین آلات و تجهیزات؛ اما در دستور العمل جدید، این اوراق  بر مبنای درآمد یا عواید مستمر از یک دارایی منتشر می شود.

رادفر افزود: به عنوان مثال پیمانکار ساخت یک بزرگراه بر اساس قرار داد تا چند سال مالک عواید بزرگراهی است که آن را تکمیل کرده و می تواند برای مدت مشخص از عوارض دریافت شده بهره برداری کند. پیمانکار به پشتوانه منافع آتی و حقوق عوارضی که در آینده دریافت خواهد کرد، می تواند برای تامین مالی پروژه اوراق منتشر می کند.

رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با اشاره به اینکه تصویب دستور العمل خرید دین نیز با همین ساز و کار انجام شده، گفت: خرید دین ابزاری مشابه اوراق رهنی است با این تفاوت که در اوراق رهنی مطالباتی مبنای انتشار اوراق قرار می گیرد که دارای وثیقه قهری است مانند قرار داد های مسکن که قابل انتقال باشد اما در اوراق خرید دین، تمام مطالبات بدون پشتوانه نیز می تواند مبنای انتشار قرار گیرد.

وی در پایان افزود: این دستور العمل ها اوایل تیر ماه در هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار تصویب شد و متقاضی ها می توانند طرح های توجیهی خود را برای استفاده از این ابزار ها ارائه کنند.

منبع:  پايگاه اطلاع رساني بازار سرمايه (سنا)

ایتالیا با ابراز تمایل به یادگیری روش‌های تامین مالی اسلامی بنگاه‌های کوچک و متوسط، خواستار بهره‌گیری از تجارب بانک توسعه اسلامی در این زمینه شد.

به گزارش سایت خبری Islamic Finance، درجلسه‌ای مشترک با حضور رئیس بانک توسعه اسلامی (IDB) و سرکنسولگری ایتالیا، امکان‌سنجی دسترسی بنگاه‌های کوچک و متوسط ایتالیایی به روش‌های تامین مالی اسلامی مورد بحث قرار گرفت.

در این جلسه که به منظور گسترش و تقویت همکاری‌های مشترک بین بانک توسعه اسلامی و کشور ایتالیا در حوزه‌هایی همچون توسعه اقتصادی ـ اجتماعی، مبارزه با فقر، مهاجرت غیرقانونی، رسیدگی به مسائل مرتبط با پناهندگان و حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط (SMEs) در دفتر مرکزی بانک توسعه اسلامی در شهر جده برگزار شد، دکتر بندر محمد حجار (رئیس بانک توسعه اسلامی) و الیزابت مارتینی (سرکنسولگری ایتالیا در جده) حضور داشتند.

در این نشست نماینده ایتالیا ضمن ابزار تمایل به یادگیری روش‌های تامین مالی اسلامی خواستار بهره‌گیری از تجارب موفق بانک توسعه اسلامی در این زمینه شد. رئیس بانک توسعه اسلامی نیز با یادآوری این نکته که مسئله مهاجرت اساساً ریشه در ضعف توسعه اقتصادی و عدم وجود فرصت‌های مناسب شغلی دارد، بیان داشت که این امر خود دلیلی بر مهاجرت به غرب به امید داشتن زندگی بهتر با قبول کلیه مخاطرات است. وی همچنین خواستار تمرکز بیشتر بر توسعه همکاری بین کشورها، بانک‌های توسعه‌ای چندجانبه[1] و سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی مرتبط در راستای ایجاد فرصت‌های مناسب شغلی برای جوانان به خصوص در کشورهایی که با مسئله مهاجرت روبه رو هستند، شد.

حجار با بیان آمادگی بانک توسعه اسلامی در راستای ایجاد مشارکت فعال با تمام طرف‌های ذینفع به منظور حل این معضل اذعان داشت که ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب در هر کشور نیازمند همکاری و توجه دولت، بخش خصوصی و بخش غیرانتفاعی است.

وی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با ابراز خرسندی از تمایل ایتالیا برای یادگیری روش‌های تامین مالی اسلامی از آمادگی بانک توسعه اسلامی در انتقال تجارب و تخصص‌های مربوطه در زمینه بانکداری اسلامی و یاری رساندن به ایتالیا در بهره‌گیری از مدل مالی اسلامی خبر داد.

مارتینی نیز ضمن تاکید بر لزوم ایجاد همکاری‌های مشترک در راستای حل چالش‌های مطرح شده به تمایل به همکاری با بانک توسعه اسلامی از سوی دولت ایتالیا، آژانس توسعه ایتالیا و سایر احزاب مرتبط اشاره کرد.

وی با بیان این نکته که ایتالیا از تجربه بالایی در حوزه بنگاه‌های کوچک و متوسط برخوردار است، از امکان اشتراک‌گذاری این تجربیات و تخصص‌ها در راستای بسترسازی و ایجاد فرصت‌های مناسب شغلی علاوه بر تمایل به استفاده از تخصص‌های بانک توسعه اسلامی در زمینه تامین مالی اسلامی خبر داد.  

علاقه‌مندان می‌توانند جهت دریافت گزارش این خبر به این نشانی مراجعه نمایند.

منبع: پورتال بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی

بانک اسلامی قطر به دنبال تجربه موفق پیشین خود در انتشار گواهی سپرده، اقدام به راه‌اندازی دومین سری گواهی سپرده به واحد ریال قطر و دلار آمریکا برای دوره زمانی یک و دو ساله نموده است.

بانک اسلامی قطر (QIB) راه‌اندازی سری دوم گواهی‌های سپرده خود را اعلام کرده است. این گواهی جدید سپرده برای اشخاص حقوقی و مشتریان شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری به نرخ ریال قطر و دلار آمریکا برای دوره‌های مختلف یک و دو سال در دسترس خواهد بود.

گواهی سپرده یکی از ابزارهای توسعه‌یافته برای جذب منابع سرمایه‌گذاران و تشویق مشتریان به داشتن پس‌انداز بلندمدت و دریافت سود سالانه بر مبنای تاریخ سررسید گواهی و واحد ارزی انتخاب‌‌شده می‌باشد. سود سالانه گواهی سپرده بانک اسلامی قطر حدود ۳.۲۵ درصد برای دوره یک‌ساله و ۳.۷۵ درصد برای سررسیدهای دو ساله با واحد ارزی ریال قطری پیش‌بینی شده است. گواهی‌های سپرده به واحد دلار نیز با سود سالانه ۲.۵ درصد (یک‌ساله) و ۲.۷۵ درصد (دوساله) در نظر گرفته شده است.

گواهی سپرده به طور کامل، منطبق و سازگار با شریعت بوده و سود آن هر سه ماه یک‌بار به حساب مشتریان واریز می‌شود. حداقل مبلغ گواهی سپرده ۱۰۰ هزار ریال قطری و یا ۲۵ هزار دلار بوده و حداکثری برای آن تعیین نشده است. گواهی‌های سپرده قابلیت نقد‌شوندگی برای دارندگان گواهی در هر یک از شعب بانک اسلامی قطر را دارند و غیر قابل خرید و فروش و انتقال می‌باشد.

فراهم‌شدن فرصت برای مشتریان در راستای رشد ایمن وجوه آنها در طول مدت گواهی از مزایای این طرح به شمار می‌رود. ارائه سری دوم از گواهی سپرده برای یک دوره محدود در نظر گرفته شده است و انتشار سری‌های دیگر این گواهی ممکن است در آینده صورت گیرد.

انعاد، مدیر ارشد گروه بانکداری بانک اسلامی قطر؛ راه‌اندازی سری دوم گواهی سپرده بانک را به دنبال تجربه موفق انتشار سری اول آن (دسامبر ۲۰۱۵)، اعلام نموده است. به گفته وی: هدف اصلی از انتشار این گواهی، ترویج فرهنگ پس‌انداز و حمایت از مردم قطر در آینده از طریق ارائه طیف گسترده‌ای از محصولات مالی در دسترس است. گواهی سپرده بانک اسلامی قطر با ارائه بازدهی بالاتر در مقایسه با سپرده‌های سنتی ثابت در رشد پس‌اندازهای مشتریان کمک قابل توجهی خواهد کرد.

منبع: پورتال بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی

شصت و ششمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی به همت سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. در این شماره، هشت مقاله با عناوین ذیل به چاپ رسیده است:

اقتصاد مقاومتی: استراتژی ملی پیشرفت و توسعه / عباس عرب

سیاست های مالی تحت راهبرد اقتصاد مقاومتی / علی خالقیان میمند، محمد واعظ برزانی، محمدرضا حیدری  و مهدی طغیانی

مفهوم سازی و سنجش فساد اقتصادی از دیدگاه اسلام با رویکرد نهادگرایی / سعید خدیوی رفوگر و علی اصغر هادوی نیا 

تحلیل فقهی حقوقی ماهیت و قلمرو قرارداد مرابحه (با رویکرد بانکداری بدون ربا) / سید محمد هادی قبولی درافشان و سید محمد مهدی قبولی درافشان

«قاعده» یا «صلاحدید» در بانکداری مرکزی اسلامی (مورد مطالعه ایران) / وحید مقدم، احسان علی اکبری، ایمان باستانی فر و محمد واعظ

ضوابط شروط ضمن قرارداد؛ مطالعه موردی: وجه التزام بانکی / سید امراله حسینی

مقادیر بهینه کارمزد و سهم سپرده ها در بانکداری اسلامی / یعقوب محمودیان، اصغر ابوالحسنی هستیانی، محمد حسین پورکاظمی و کامران

مدل نظری حل مشکل کژگزینی در عقود مشارکتی بانکداری اسلامی/ سید حسن قوامی

علاقمندان می‌توانند برای تهیه این فصلنامه به این نشانی مراجعه کنند.