پنجمین همایش مالی اسلامی، به همت انجمن مالی اسلامی روز یکشنبه 10 آذر با حضور جمعی از فعالان بازارهای مالی و علاقه مندان به مباحث مالی اسلامی در دانشگاه الزهرا(س) برگزار شد.

سخنرانی دکتر صالح آبادی، رئیس انجمن مالی اسلامی ایران

در ابتدای مراسم دکتر علی صالح‌آبادی، رئیس انجمن مالی اسلامی ایران، ضمن خیر مقدم به حضار، گفت: جا دارد تقدیر و تشکر کنم از همه کسانی‌ که در این انجمن برای توسعه علوم مالی اسلامی به ما کمک می‌کنند. از جمله حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مصباحی‌مقدم که بسیاری از توفیقات ما در سایه حمایت ایشان بوده است. همچنین از اعضای کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و مسئولان دانشگاه الزهرا(س) و رئیس سازمان بورس تشکر می‌کنم که اعتقاد قلبی به توسعه مالی اسلامی دارند.



وی ادامه داد: تمام بورس‌ها از جمله بورس کالا، شرکت بورس تهران، بورس انرژی، فرابورس و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی نیز کمک بسیاری به ما در توسعه مالی اسلامی داشته‌اند.

مدیرعامل بانک توسعه صادرات اظهار کرد: انجمن مالی اسلامی امسال پنجمین همایش مالی اسلامی را برگزار می‌کند؛ امسال ۵۲ مقاله به دبیرخانه همایش ارائه شد که ۱۸ مقاله تائید شد که این مقالات در کتاب مقالات همایش یا مجله تحقیقات مالی اسلامی به چاپ می‌رسند.

رئیس انجمن مالی اسلامی ایران افزود: امروز سخنرانان و نشست‌های مختلفی از جمله درباره اوراق گام داریم که اخیرا به تایید شورای فقهی بانک مرکزی رسیده است. همچنین امروز چهارمین جایزه مالی اسلامی، جایزه پژوهش‌های برتر مالی اسلامی و همچنین دومین جایزه کتاب برتر در زمینه مالی اسلامی را خواهیم داشت.

رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: سایت انجمن مالی اسلامی یکی از موفق‌ترین سایت‌ها در بین انجمن‌های کشور است چراکه در حال حرکت در زمینه مرجعیت علمی هستیم و دائما سعی در پیشرفت فعالیت‌های آن در زمینه مالی اسلامی داریم.

وی اظهار کرد: بیش از سی نشست در زمینه مالی اسلامی برگزار و شانزده شماره از فصلنامه تحقیقات مالی اسلامی نیز منتشر کرده‌ایم. یکی از مهم‌ترین کارهای ما طراحی و اجرای دوره‌های MBA و DBA  مالی و بانکداری اسلامی با همکاری سازمان بورس، دانشگاه امام صادق(ع) و موسسه Redmoney مالزی است.

دکتر صالح‌آبادی گفت: دوره دیگری که امسال جمع‌بندی کردیم طراحی مدیریت سبد اوراق بهادار است که ۱۵ دانش‌پذیر هم در این دوره داریم. همکاری با سازمان بورس در برگزاری دوره‌های بازار سرمایه اسلامی نیز ادامه دارد. همچنین حمایت از کتب مالی اسلامی از دیگر اقدامات ما در سال‌های اخیر بوده است.

مدیرعامل بانک توسعه صادرات یادآور شد: از دیگر برنامه‌های ما در سال‌های آینده برگزاری دوره‌های بانکداری اسلامی، کارگاه‌های آموزشی در زمینه بانک، بیمه و بورس و تداوم برگزاری نشست‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه بانکداری و مالی اسلامی است.

دکتر صالح‌آبادی بیان کرد: امیدواریم در حوزه بیمه هم شاهد شورا یا کمیته فقهی باشیم، چرا که این کمیته‌ها به دستگاه‌های اجرایی کمک می‌کنند. اگر این کمیته را در بازار سرمایه نداشتیم توسعه این بازار هم رخ نمی‌داد بنابراین کمیته فقهی مانع کار ما نبوده است. شورای فقهی بانک مرکزی هم به عنوان یک شجره طیبه در بانک مرکزی به تازگی در جایگاه قانونی فعالیت خود را آغاز کرده که تصویب اوراق گام از اولین اقدامات مهم آن است.

وی در پایان سخنان خود گفت: امیدواریم انجمن مالی اسلامی به جایی برسد که با آموزش‌هایی که در زمینه بانکداری و مالی اسلامی ارائه می‌دهد کمک‌کننده بازارهای مالی کشور باشد.

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در پنجمین همایش «مالی اسلامی» که در دانشگاه الزهرا(س) برگزار شد، اظهار کرد: خدا را شاکریم که انقلاب اسلامی با خون شهدا به ثمر نشست و منشأ برکات زیادی در کشور شد؛ جوانان این کشور ظرفیت بسیار بالایی برای نوآوری هستند اما مهم این است که به آن‌ها میدان داده شود و تشویق شوند. هنر بنده حمایت از امثال دکتر صالح‌آبادی در زمان دانشجویی بود که نتیجه اقدامات وی در زمینه مالی اسلامی را امروز مشاهده می‌کنید. وی دکترای مالی خود را با شدت علاقه به حوزه مالی اسلامی گرفت و تجربه خوبی هم در زمینه مدیریت در بورس کرج داشت و به عنوان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شد.

دکتر مصباحی‌مقدم افزود: مدیریت وی در ده سال ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار، برکات زیادی داشته که مهم‌ترین آن شکل‌گیری کمیته فقهی سازمان بورس است؛ این کمیته در حال سپری کردن سیزدهمین سال فعالیت خود بوده و برکات زیادی هم داشته است.



وی با بیان اینکه امروزه ابزارهای مالی اسلامی زیادی در کشور ما به کار گرفته می‌شود، یادآور شد: یکی از این ابزارها اسناد خزانه اسلامی است که همین امسال رقم بسیار بزرگی از بودجه عمومی دولت، اتکا به اسناد خزانه اسلامی است. بازار مالی ما در اثر این اقدامات در کمیته فقهی عمق پیدا کرد و این برای نظام جمهوری اسلامی مایه افتخار است که افرادی از بازارهای کشورهای مختلف در دوره‌های ما حضور پیدا کرده و می‌گویند این بهترین دوره‌ای بوده که گذرانده‌ایم.

دکتر مصباحی‌مقدم با اشاره به اینکه کمیته فقهی الگویی برای شورای فقهی بانک مرکزی نیز بود، تصریح کرد: الان شورای فقهی رکنی از ارکان بانک مرکزی است. سال گذشته ما روش استمهال بدهی‌های بانکی را به گونه‌ای که دچار ربا یا جرایم تأخیر غیرمشروع نشود، تدوین کردیم و بانک مرکزی هم آن را به بانک‌ها ابلاغ کرد.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اضافه کرد: این روش استمهال جلوی ربح مرکب را می‌گیرد. این همان چیزی است که مجلس در مورد آن مصوبه داشته و الان در مجمع تشخیص مصلحت نظام است. همچنین اوراق جدیدی با نام گام طراحی کرده‌ایم که جناب آقای دکتر صالح‌آبادی هم به آن اشاره کردند.

وی با یادآوری اینکه اوراق دیگری که در شورای فقهی طراحی کرده‌ایم اوراق ودیعه است که با هدف اعمال سیاست انقباضی توسط بانک مرکزی منتشر می‌شود، تأکید کرد: ما باید از ابزارهایی استفاده کنیم که هم کارایی داشته و هم ربوی نباشند. ان‌شاالله این اوراق تا پایان سال منتشر خواهند شد.

دکتر مصباحی‌مقدم بیان کرد: هرگونه نقص در مال مردم موجب ضمان شرعی است. در شرایط تورمی ارزش پول کاهش پیدا می‌کند، لذا افرادی که پول خود را سپرده‌گذاری می‌کنند دچار ضرر می‌شوند، بنابراین ارزش مال آن‌ها باید جبران شود. امروز پول، مالی است که مالیت در آن ادغام شده و ارزش مبادله‌ای آن از ارزش مصرفی آن قابل تفکیک نیست لذا کاهش ارزش پول به معنای نقص در مال مردم است و اگر دولت و بانک مرکزی عامل کاهش ارزش پول باشند ضامن هستند و باید این نقص را جبران کنند.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار یادآور شد: اگر رشد نقدینگی را مهار کنیم ارزش پول مردم ثابت می‌ماند اما اگر مهار نکنیم هر ساله ارزش پول مردم کاهش پیدا می‌کند. ابزار اوراق ودیعه مهارکننده و کاهش‌دهنده نقدینگی است و طبعاً قدرت خرید مردم مجدداً افزایش می‌یابد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان اظهار کرد: از جناب آقای دکتر محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تشکر می‌کنم که مسیر دکتر صالح‌آبادی را به خوبی ادامه دادند و امیدواریم این مسیر استمرار پیدا کند. امروز می‌توانیم بگوییم که ابزارهای مالی در بازار سرمایه، نه تنها فاقد اشکال بلکه فاقد شبهه است و امیدواریم در بانک مرکزی نیز همین مسیر طی شود.

سخنرانی دکتر شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار

دکتر شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در ابتدا اظهار کرد: موضوع بازار سرمایه اسلامی از ابتدای فعالیت سازمان بورس مطرح بود و اعضای کمیته فقهی زحمات زیادی برای انطباق ابزارها با قواعد شریعت کشیده‌اند و جا دارد از آن‌ها تشکر کنم.

وی افزود: هر کدام از ابزارهای موجود در بازار سرمایه گاه تا پنج جلسه در کمیته فقهی وقت گرفته‌اند‌. همه شعار تطبیق با شریعت می‌دهند اما مهم عرصه اجرایی هستند، چراکه ممکن است در عرصه اجرا شاهد انحراف باشیم. لذا امروز کمیته فقهی حتی دستورالعمل اجرایی ابزارها را هم بررسی می‌کند.



دکتر محمدی گفت: متأسفانه در برخی کشورهای اسلامی ابزارهای مالی اسلامی صوری‌سازی شده‌اند و ما باید این صوری شدن را بپذیریم. امروز به جز یکی دو ابزار، همه ابزارهای مالی اسلامی را در بازار سرمایه ایران دارا هستیم. ۱۱۶ هزار میلیارد تومان ابزار مالی اسلامی در حال گردش است، البته سهامی هم که معامله می‌شود کاملاً شرعی است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: اسناد خزانه اسلامی، برای اداره کشور، کنترل و مدیریت نرخ‌ها بسیار مهم است. الان لازم است عملیات بازار باز نیز شکل بگیرد. در حال حاضر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق در بازار وجود دارد و بانک مرکزی باید بتواند با استفاده از این ابزار، در حجم پول قبض و بسط کند.

وی تأکید کرد: بانک مرکزی تاکنون این عملیات را نداشته اما با فرصت‌هایی که در بازار سرمایه ایجاد شده اکنون این امکان برای بانک مرکزی فراهم است. از لحاظ انطباق با شریعت نیز همه این ابزارها مورد تأیید قرار گرفته‌اند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: این ابزارها به همت کمیته فقهی در کشور ما جا افتاده است. افرادی نظیر دکتر مصباحی‌مقدم، دکتر موسویان، دکتر آقانظری و آیت الله تسخیری زحمات زیادی کشیده‌اند و از آن‌ها تشکر می‌کنم. در شهر قم هم یک دفتر مطالعاتی در زمینه مالی اسلامی شکل گرفته و همکاری خوبی با حوزه علمیه قم داریم.

وی گفت: با صحبت‌هایی که با آیت‌الله اعرافی داشتیم بنا شد یک نشریه مشترک نیز منتشر کنیم. ان‌شاالله با تعامل بتوانیم همکاری خود را در این زمینه گسترش دهیم. لازم است از زحمات دکتر صالح‌آبادی تشکر کنم که کمیته فقهی را پایه‌گذاری کردند و اکنون هم با اعتقاد قلبی در حال پیگیری مسائل مالی اسلامی هستند.

دکتر محمدی افزود: حجم بازار ما می‌تواند با ابزارهای مالی اسلامی گسترش بسیار زیادی پیدا کند. کشور انگلیس که یک کشور غربی است داعیه ابزارهای مالی اسلامی دارد، چرا ما که کشوری اسلامی هستیم مدعی نباشیم؟ ان‌شاالله در آینده هم در بازار پول و هم بازار سرمایه، موضوع ابزارهای اسلامی به خوبی پیگیری شود.

وی ادامه داد: موفقیت‌های سازمان بورس در همه حوزه‌ها مثال‌زدنی است و خیر و برکت امروز حاصل تلاش‌های گذشته است. در حوزه بازار پول هم ان‌شا‌الله با همت کمیته فقهی شاهد توسعه این بازار خواهیم بود. در زمینه اجرایی شدن اوراق گام نیز با بانک مرکزی همکاری خواهیم کرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان سخنان خود گفت: در آینده کمیته فقهی ما می‌تواند اعضای مشترک با کمیته‌های فقهی سایر کشورها داشته باشد. معتقدم باید ما مسلمانان بتوانیم اتحاد بیشتری داشته باشیم و یکی از این راه‌ها همین ابزارهای مالی اسلامی هستند.

سخنرانی دکتر موسی بزرگ اصل، مدیرعامل سازمان حسابرسی

دکتر موسی بزرگ‌اصل، مدیرعامل سازمان حسابرسی کشور، در ادامه این همایش گفت: این حاصل فقه پویای ما است که برای موضوعی همانند کاهش ارزش پول که سال‌های برای ما جای سؤال داشت، راهکاری ارائه شده است. تاکنون موضوع حسابرسی اسلامی کمتر مطرح شده اما موضوع حسابداری اسلامی سال‌هاست مطرح شده است.



وی ابراز کرد: تفاوت نظری حسابداری اسلامی با غربی در مورد سود است؛ در اسلام، مسلمانان نه به دنبال حداکثر‌سازی سود بلکه به دنبال سود معقول هستند. در بعد کاربردی هم سال‌هاست که سازمانی با عنوان سازمان حسابداری و حسابرسی برای مؤسسات مالی اسلامی در بحرین شکل گرفته که متأسفانه ما نقشی در آن نداریم.

دکتر بزرگ‌اصل بیان کرد: در فقه شیعه و سنی در مورد معاملات تفاوت‌هایی وجود دارد که باید استاندارهای اسلامی لازم در این زمینه طراحی شود. موضوع کلیدی دیگری که در بانک‌های اسلامی با آن مواجه ایم‌، این است که نمی‌توانیم محدود به مرزهای جغرافیایی شویم لذا ضمن رعایت مسائل شرعی و عقود اسلامی تلاش دارند در سطح بین‌المللی هم منابع جذب کنند.

اینجا سؤالی که پیش می‌آید این است که تکلیف گزارشگری مالی آن‌ها چه می‌شود؟

وی ادامه داد: امروز استاندارهای بین‌المللی گزارشگری مالی از چالش‌های اصلی بانکداری اسلامی است، از جمله اینکه تکلیف ما با IFRS چیست؟ سازمان حسابداری و حسابرسی برای مؤسسات مالی اسلامی معتقد است که هدف حسابداری مالی، انطباق حسابداری با شریعت در تمام معاملات و رویدادها است.

دکتر بزرگ‌اصل گفت: مسئله ارزش زمانی پول از مسائل اساسی IFRS است. البته الان تورم از نرخ‌هایی که در سیستم مالی ما وجود دارد بیشتر است. از لحاظ استاندارهای IFRS اگر فروش یا تأمین مالی، تابع نرخ و زمان باشند در حسابداری به صورت یکسان با آن برخورد خواهد شد.

مدیرعامل سازمان حسابرسی در پایان سخنان خود بیان کرد: دکتر صالح‌آبادی از افرادی هستند که کارهای خود را به صورت قلبی انجام می‌دهند و از اقدامات ایشان در بانک توسعه صادرات و همچنین انجمن مالی اسلامی ایران تشکر می‌کنم.

اهدای جوایز مالی اسلامی، کتاب برتر و پژوهش برتر مالی اسلامی:   

در پنجمین همایش مالی اسلامی، جوایز مالی اسلامی در بخش حقیقی و حقوقی، کتاب برتر، پایان نامه برتر کارشناسی ارشد و رساله دکترا به برگزیدگان اهداء گردید.

همزمان با برگزاری پنجمین همایش مالی اسلامی، چهارمین جایزه مالی اسلامی در بخش اشخاص حقیقی، به دکتر علی صالح‌آبادی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی اهدا شد. مدیریت بورس کرج، ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار، عضویت در هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، ریاست انجمن مالی اسلامی و عضویت در شورای فقهی بانک مرکزی از جمله مسئولیت‌های دکتر صالح‌آبادی است. وی هم‌اکنون مدیرعامل بانک توسعه صادرات است. تاسیس سازمان بورس و اوراق بهادار و بنیانگذاری کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار از جمله اقدامات ماندگار دکتر صالح‌آبادی در دوره مسئولیت در این سازمان است.




چهارمین جایزه مالی اسلامی در بخش اشخاص حقوقی نیز به دانشگاه مفید تعلق گرفت. دانشگاه مفید در زمینه های پایان نامه کارشناسی ارشد ، پروژه و طرح پژوهشی، مقالات چاپ شده در فصلنامه‌های علمی پژوهشی، کتب منتشره و برگزاری همایش‌ها و گردهمایی‌های موثر در حوزه مالی اسلامی در مجموع نسبت به سایر رقبا امتیاز بالاتری را کسب نمود و با رای هیئت مدیره انجمن توانست چهارمین جایزه مالی اسلامی در بخش نهادها را از آن خود کند. حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید رضایی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید به نمایندگی از دانشگاه مفید در این همایش جایزه را دریافت نمود.



دومین جایزه کتاب برتر در زمینه مالی اسلامی نیز به کتاب «وکالت در بانکداری بدون ربا؛ کاربردها و چالش‌ها» اثر دکتر وهاب قلیچ (عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی) رسید.



همچنین سومین جایزه پژوهش برتر در مالی اسلامی در سطح دکترا به رساله «الگوی ارزیابی و تحلیلی معاملات بورس‌بازانه در بازار اوراق بهادار ایران بر اساس موازین فقه امامیه» اثر دکتر محمد توحیدی و در سطح کارشناسی ارشد به پایان‌نامه«طراحی چارچوب نظارت شرعی بر بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران» اثر علیرضا فتاحی اهدا شد.

 
نشست تخصصی «نقش اوراق گام در تامین مالی و رونق تولید» در پنجمین همایش مالی اسلامی برگزار گردید.

این نشست با حضور دکتر علی صالح‌آبادی، رئیس انجمن مالی اسلامی ایران، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مجید رضایی؛ عضو شورای فقهی بانک مرکزی، دکتر حنیفی، معاون نظارتی بانک مرکزی، امیر هامونی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران و دکتر زمان‌زاده، معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار شد.

دکتر صالح‌آبادی در این نشست ضمن معرفی اجمالی این اوراق گفت: از آنجا که نقدینگی در جامعه زیاد است، این ابزار می‌تواند به تأمین مالی واحدهای تولیدی کمک کند. مبدع این اوراق پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی بوده، لذا از دکتر زمان‌زاده معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی درخواست دارم توضیحات بیشتری در این زمینه ارائه دهند.

دکتر زمان‌زاده، معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی در ادامه گفت: با توجه به شرایط کشور و تحریم‌ها و شوک‌های ارزی چند هدف از طراحی این اوراق داشتیم. الان تولیدی‌های ما نقدینگی کافی در اختیار ندارند و این باعث افزایش فشار بر آن‌ها شده است. گام اول در مورد اوراق گام، سامانه گام است؛ سامانه گام، سازوکاری فراگیر برای بنگاه‌های بزرگ و متوسط است که در شرایط فعلی در تنگنای زیادی هستند. طرح گام سازوکاری ایجاد می‌کند تا واحدهای تولیدی به جای اخذ تسهیلات از بانک‌ها، برای تأمین سرمایه در گردش بر ضمانت و اعتبار بانک‌ها تکیه کنند.

دکتر زمان‌زاده بیان کرد: بانک بر اساس اعتباری که قبلاً برای بنگاه متعهد در نظر گرفته اقدام به صدور اوراق گام می‌کند و این اوراق، نه به نام شرکت متعهد بلکه به نام خود بانک است. در این فرایند عملاً تامین مالی بنگاه متعهد صورت می‌گیرد. اوراق گام به نام بانک عامل صادر می‌شود و پرداخت مبلغ اسمی این اوراق تضمین شده است. این اوراق به صورت الکترونیک در قطعات استاندارد شده با ارزش اسمی یک میلیون ریال و بدون کوپن سود صادر می‌شود.

معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی گفت: اوراق گام دارای تاریخ صدور، تاریخ پذیرش در فرابورس و تاریخ سررسید است و کلیه فرایندهای آن براساس ضوابط فرابورس انجام می‌شود. اوراق گام باعث می‌شود که بخش خصوصی ما از طریق بازار سرمایه تأمین مالی شود. یکی از مشوق‌های ایفای تعهدات اوراق گام نیز شامل سقف اعتباری بنگاه متعهد است. مشوق دیگر این است که بانک عامل می‌تواند مس از ایفای تعهد بنگاه، تخفیفی در نرخ کارمزد صدور اوراق گام اعمال کند.

دکتر زمان‌زاده بیان کرد: برآورد ما این است که نرخ نکول این اوراق از نرخ نکول تسهیلات در سیستم بانکی ما در شرایط فعلی باشد. نرخ تنزیل این اوراق در شرایط عادی برابر با نرخ تنزیل اسناد خزانه دولت است. اگر عرضه این اوراق هم به گونه‌ای بود که فشاری بر روی نرخ‌ها تنزیل اوراق وارد شود، بانک مرکزی می‌تواند وارد موضوع شده و نرخ تنزیل اوراق گام را نیز مدیریت کند.

معاون پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ادامه داد: مهم‌ترین ابزار بانک مرکزی برای کنترل اثرات انتشار اوراق گام بر پایه پولی نیز این است که یک سقف کلی برای صدور اوراق گام در نظر گرفته می‌شود، لذا بانک مرکزی به صورت قدم به قدم مجوزهای انتشار اوراق گام را برای بانک‌های عامل که از معتبرترین بانک‌های کشور هم هستند صادر می‌کند. ابزار نوینی با همکاری پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در بازار مالی ما ایجاد شده و امیدواریم بنگاه‌های ما به شکل مناسب‌تری بتوانند تامین مالی خود را انجام دهند.

دکتر حنیفی؛ معاون نظارتی بانک مرکزی در ادامه این نشست اظهار کرد: درباره گام که خلاصه شده گواهی اعتبار مولد است باید گفت که باید شرکتی حساب پرداختنی برای آن ایجاد کند و نقش بانک در این مورد فقط ضمانت است. در واقع بانک در موقع سررسید ورود پیدا می‌کند و اگر پرداخت نشد بانک آن را پرداخت خواهد کرد.

وی افزود: سعی شده ترکیبی از بازار پول و بازار سرمایه باشد و به نظرم اوراق قابل قبولی است و فقط باید مراقب نرخ تنزیل این اوراق باشیم. طراحی آن نیز مناسب است و باید منتظر باشیم که در بازار به چه شکلی اجرایی خواهد شد.

امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس ایران، سخنران بعدی این نشست بود که در ابتدای سخنان خود بیان کرد: اوراق گام می‌تواند زنجیره و زمان تأمین مالی را بسیار کاهش دهد و مثلا از چهل ماه به چهار ماه برساند. البته برخی مسائل حقوقی مرتبط با آن هم وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. این اوراق در شورای فقهی بانک مرکزی تصویب شده و اقداماتی باید در بازار سرمایه در این راستا انجام شود از جمله اینکه باید کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار هم آن را تایید کند.

مدیرعامل فرابورس گفت: دستورالعمل اجرایی این اوراق باید به تصویب رئیس سازمان بورس برسد. در حال حاضر پیشنهاد مشخص ما این است که بین سامانه سیما در بانک مرکزی و سامانه فرسا در بازار سرمایه ارتباط نزدیک برقرار کنیم تا بتوانیم به سرعت معامله این اوراق را در فرابورس عملیاتی کنیم.

هامونی با اشاره به پیشنهادهای خود برای توسعه اوراق گام ابراز کرد: باید برای توسعه اوراق گام، موضوع رتبه‌بندی اعتباری را جدی بگیریم، چراکه بانک ضمانت آن را بر عهده دارد تا ریسک بانک‌ها به حداقل برسد.

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مجید رضایی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، درباره مسائل شرعی اوراق گام اظهار کرد: وقتی این طرح ارائه شد احساس کردم که بازار بورس و بانک مرکزی می‌توانند به راه‌اندازی آن کمک کنند. بخش‌های تولیدی ما باید یکدیگر را بشناسند و به صورت زنجیروار به هم وصل شوند و وصل کردن این واحدهای تولیدی هم کار ارزشمندی است. ما یک ضمانت شرعی و یک ضمانت عرفی داریم. گاهی وقتی بنده ضامن شخصی می‌شوم تمام بدهی آن شخص به بنده منتقل می‌شوم اما گاهی بنده پشتیبانی آن را برعهده می‌گیرم و در صورتی‌که آن تعهد ایفا نشد بنده آن را ایفا خواهم کرد.

عضو شورای فقهی بانک مرکزی بیان کرد: ضمانت شرعی اوراق گام کاملاً درست است و ضمانت عرفی آن هم بانک‌ها هستند و در نهایت فرد ملزم است که پول را ادا کند. البته در این اوراق، جعاله وجود ندارد چراکه می‌تواند منجر به مشکل شرعی شود بنابراین براساس ضمانت عمل می‌شود که مشکل شرعی بر آن وارد نیست. مسئله دیگر درباره وجه التزام است. باید فکری کنیم که دچار وجه‌التزام‌های زیاد نشویم و بخش تولید بتواند به شکل روان عمل کند.

حجت الاسلام دکتر رضایی در پایان گفت: بانک و بورس باید در این زمینه همکاری کنند. البته خود آنها نمی‌توانند تولیدکننده باشند بلکه صرفا اقداماتشان حمایتی است و این حمایت هم باید هدفمند باشد.

برگزاری نماز جماعت ظهر و عصر

امضای تفاهم نامه همکاری آموزشی پژوهشی انجمن مالی اسلامی ایران با دانشگاه الزهرا(س)

برگزاری پنل تخصصی ارائه مقالات منتخب همایش

ارائه دهندگان:

دکتر حسینی، مدیرعامل شرکت بورس انرژی ایران
موضوع: فین‎تک اسلامی در بازارهای مالی، ارائه شده توسط سرکار خانم مرشدی

دکتر قوام، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)
موضوع: جایگاه بازار بین بانکی در پوشش ریسک نقدینگی بانک‌ها و کمک به رونق تولید،  ارائه شده توسط جناب آقای سیمیاری

آقای فهیمی، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه
موضوع: توکنایز کردن دارایی ها، مسیر نوین تامین مالی در بازار سرمایه

دکتر قلیچ، عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی
موضوع: تامین مالی گروهی؛ الگویی جهت رونق بخش تولید