به گزارش انجمن مالی اسلامی ایران ، در ادامه جلسات دفاع از پایان نامه دانش پذیران دوره دوم DBA بازار سرمایه اسلامی انجمن، روز سه شنبه 22تیر ماه، آقای میلاد خوش زبان، پایان‌نامه خود را با موضوع "چارچوب معاملات کپی و قرارداد معاملات انعکاسی از منظر فقهی و حقوقی" ارائه نمود. در این جلسه که دکتر محمود رضا خواجه نصیری به عنوان استاد راهنما و دکتر محمد توحیدی به عنوان استاد داور حضور داشتند، آقای خوش زبان با کسب نمره کامل موفق به دفاع از پایان نامه خود شد. همچنین مرحوم حجت الاسلام دکتر موسویان، در زمان حیات، نقش استاد مشاور را در این پایان نامه ایفا کرده بودند.

نکته قابل توجه در مورد این پایان نامه و تلاش ارزشمند آقای خوش‌زبان، مصوب شدن آن در کمیته فقهی سازمان بورس می‌باشد. به گفته دبیر کمیته فقهی سازمان بورس، پس از سه جلسه بحث و گفتگو در مورد این طرح در کمیته فقهی سازمان بورس نهایتا با اجماع نظر اعضای کمیته، این موضوع به تصویب رسید. ضمن تبریک به آقای خوش زبان بابت تلاش فراوان و گرانقدر وی، در ادامه، به بخش هایی از این پایان نامه اشاره شده است:

معاملات کپی و معاملات انعکاسی یکی از روش های سرمایه گذاری غیرمستقیم جدید هستند که سرمایه گذاران می توانند در کنار روش های دیگر از آن استفاده نمایند. پژوهش حاضر کوشش نمود تا ضمن تبیین مفهوم معاملات کپی و انعکاسی، مزایا و کاستی های این نوع معاملات را بررسی نماید. تحلیلگران حرفه ای به عنوان معامله گران راهبر می توانند با استفاده از این روش برای خود درآمدزایی کرده و بر اساس عملکردشان درآمدی جانبی داشته باشند. از طرفی با بالاتر رفتن شفافیت بازار به واسطه جریان ازاد اطلاعات، امکان اینکه سرمایه گذاران بتوانند از تحلیلهای تحلیلگران حرفه ای استفاده نمایند نیز بیشتر می شود، چرا که با وجود این ابزار، افرادی که قصد فریب سرمایه گذاران را دارند نمی توانند مهارت های خود را ثابت کرده و اعتماد سرمایه گذاران را جلب کنند. به گفته رییس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار (قالیباف اصل): سیگنال دهی، واژه ای است که دایما در بازار سرمایه تکرار می شود و عده ای متاسفانه همچنان با اتکا به این سیگنال های نامعلوم اقدام به خرید و فروش میکنند. با استفاده از معاملات کپی و انعکاسی این امکان برای تحلیلگران وجود خواهد داشت تا در این بستر بر اساس عملکرد، معیارهای کمی و شفاف رتبه بندی شوند. در نتیجه افراد حقیقی نیز می توانند از تجربه افراد خبره استفاده کرده و سرمایه گذاری صحیحی انجام دهند. می توان این نوع سرمایه گذاری را با توجه به جمعیت کدهای فعال حقیقی نسبت به جمعیت کل کشور، یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای اشخاص حقیقی بازار سرمایه در داخل نظر گرفت. از طرفی با معرفی قرارداد معامالت انعکاسی و تشریح روابط بین ارکان، نوع عقد پیشنهادی در هر رابطه به بحث و بررسی گذاشته شد. از نظر حقوقی نیز به مدد ماده ۱۰ قانون مدنی که اصل آزادی قراردادی از آن نتیجه می شود، می توان رابطه معامالتی فوق را در چارچوب قراردادی جدید شکل داد. در بخش دیگر نیز با پرسش از حقوقدانان موضوع نیاز یا عدم نیاز سکو معامالت کپی و انعکاسی به مجوزهای تعریف شده در بازار سرمایه ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این رابطه اغلب حقوقدانان معتقد بودند که این سکو احتیاج به مجوز دارد. برخی مجوز مشاوره سرمایه گذاری، عده ای مجوز سبدگردانی، کارگزاری یا پردازش اطلاعات مالی را بدین منظور الزام دانستند. علاوه بر این، رویکرد برخی از تنظیم گران بزرگ دنیا نیز مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفت. پیشنهاد می شود که سازمان بورس و اوراق بهادار این مسئله را مشخص نماید که در صورت نیاز به مجوز کدام نهادهای مالی اجازه انجام فعالیت به عنوان سکو معامالت انعکاسی را دارند و در این زمینه حدود و مسئولیت ها را مشخص نماید. در مجموع می توان گفت که این گونه معاملات به عنوان یک روش سرمایه گذاری غیرمستقیم راهکاری نوین، مناسب و نوآورانه به حساب می آیند و سکو ارائه دهنده این خدمت را می توان یک فین تک اسلامی در نظر گرفت. در این پژوهش نشان داده شد که بر اساس شریعت و قانون می توان این معاملات را در قالبی پیشنهادی تحت عنوان "قرارداد معاملات انعکاسی" پیاده سازی کرد.

جهت مشاهده فیلم این جلسه اینجا را کلیک کنید.