کنفرانس‌ها و نشست‌های علمی

در این وبینار که روز دوشنبه 23 اردیبهشت برگزار گردید، دکتر زیاد محمد استاد دانشگاه اینسیف و رییس شورای فقهی در تاج بانک نیجریه و HSBC امانه مالزی به شرح موارد زیرپرداخت:

وی ارائه خود را با نگاهی به رویکر شریعت به معاملات و فناوری شروع کرد و گفت: چند اصل در این باره وجود دارد که عبارتند از:

جلوگیری از آسیب و انجام کارهای خوب یعنی رفع مفاسد و کسب خیر مقدمه شرع است.

جواز عمومی یعنی در معاملات، همه چیز جایز است، مگر اینکه به طور خاص منع شده باشد.

منفعت عمومی یا مصلحت.

بطور کلی فقه اسلامی چند لایه و دارای جنبه های ایستا و پویا است و مجاز بودن مسائل معاصر با استفاده از فرآیند تصمیم گیری الگوریتمی تعیین می شود.

شریعت با قوانین و مقررات مدنی کار می کند تا زمانی که مغایرت آشکاری نداشته باشد و قضاوت بر اساس شناخت و درک صحیح موضوع انجام می گیرد.

وی در قسمت دیگری از سخنرانی خود به تحلیل اجمالی شریعت در مورد فناوری پرداخت و گفت این موضوع دارای چند اصل که عبارتند از:

جلوگیری از آسیب و انجام کارهای خوب یعنی باید احتمال فساد را کاهش می دهد و اطمینان حاصل کند که وجوه برای آنچه در نظر گرفته شده است پرداخت می شود.

می تواند جواز عمومی داشته باشد به شرطی که هیچ کدام از محرمات (ربا، غرر، میسر و ...) را انجام ندهد.

مصلحت یعنی بلاک چین شفافیت را افزایش می دهد و همزمان از حریم خصوصی محافظت می کند ضمن اینکه کارایی را افزایش می دهد و به طور بالقوه هزینه های معاملاتی را کاهش می دهد اما از طرفی هم می تواند توسط افراد برای فرار و پولشویی استفاده شود.

ملاحظات شرعی یعنی فناوری ممکن است بر اساس اهداف کاربر مفید یا مخرب باشد و از طرفی هم راه را برای چیزی که به راحتی منجر به شر می شود, مسدود کند.

دکتر محمد در مورد دارایی های رمزارز گفت با توجه به کاربردی که دارند انواع مختلفی تقسیم می شوند که عبارتند از :

سکه های پرداخت که ارزش آنها بر اساس پذیرش جامعه است مانند بیت کوین

سکه های سودمند که ابزارهای آینده و نوعی دسترسی به خدمات مبتنی بر بلاک چین هستند.

سکه های بازار سرمایه که برای اهداف بازار سرمایه، افزایش حقوق صاحبان سهام، پیش تامین مالی وداشتن سهم در سودهای آتی استفاده می شوند.

استیبل کوین ها که توسط ارز فیات، نفت، طلا و غیره پشتیبانی یا ارزش گذاری می شوند.

سکه های دیجیتال بانک های مرکزی.

استاد دانشگاه اینسیف در مورد دیدگاه اسلام در ارتباط با دارایی های رمز ارز گفت: در اکثر احکام شرعی سه بعد وجود دارد:

ماهیت ابزار اصلی: آیا ارز رمزنگاری شده مال (ثروت) است؟

باید دارای ویژگی دارایی، امنیت، کالا، ارز. . باشد.

باید از فیلتر شرعی جواز عبور کند.

برای تعریف ماهیت آن به عنوان مال، باید ویژگی های زیر را برآورده کند:

دارای ارزش تجاری

قابلیت مالکیت و تملک شدن؛

مالکیت باید قابل انتقال باشد.

قابلیت ذخیره سازی؛

سودمند/ارزشمند از منظر شرع باشد.

رییس شورای فقهی HSBC امانه مالزی در مورد رویکرد علمای اندونزی راجع به رمز ارزها گفت: ارز دیجیتال توسط شورای علمای اندونزی غیرقانونی اعلام شده و طبق فتوای این شورا ارز و دارایی دیجیتال برای تجارت ممنوع است.

وی در مورد رویکرد مالزی نسبت به رمزارزها گفت: کمیسیون اوراق بهادار مالزی اعلام کرد که در سال ۲۰۲۱ میلادی ۲۱ میلیارد رینگت از معاملات بصورت دارایی های دیجیتال انچام گرفت اما همچنان به دلیل نوسان بالا و خطرات امنیتی سایبری قابل توجهی که رمزارزها دارند بعنوان پول غیر قانونی شناخته می شوند و در حال حاضر Luno، SINEGY و Tokenize برای خرید و تجارت کریپتو در مالزی در دسترس هستند.

در مالزی فناوری توکن مطابق با شریعت شناخته شده است و سکه دیجیتال بانک مرکزی مالزی با نام پروژه Dunbar در مرحله آزمایش است.

زیاد محمد در مورد مسئله دارایی های رمز ارز گفت باید به چند نکته توجهی ویژه ای شود:

جلوگیری از آسیب ناشی از سوء استفاده از فناوری یعنی فناوری می تواند برای امور خوب و بد استفاده شود.

ارزش ذاتی که بسیار مورد بحث است، اما نشان داده شده است که به جای ارزش ذاتی، مبتنی بر توافق اجتماعی است.

دارایی زیربنایی اگر ارز نیست، باید یک کالای اساسی داشته باشد.

غرر (بی‌اطمینانی و گمانه‌زنی بیش از حد) یعنی ارزش در آن نامشخص است و تجارت بر اساس احساسات، مخاطره آمیز و خطرناک است.

وی در پایان نسبت به رویه تحلیل شرعی رمزارزها چند پ یشنهاد ارائه کرد.

۱- بطور کلی رمزارزها نباید محرمات را از قبیل (ربا و .. ) را نقض کنند .

۲- فتواهای باید کارشناسی شده و به دور از نگاه جامع به مسئله باشد.

۳- تجزیه و تحلیل داده ها را برای تعیین ریسک این دارایی ها بر اساس مشخصات منحصر به فرد آنها یکپارچه کنیم.

جهت مشاهده فابل و فیلم جلسه اینجا را کلیک کنید