کتاب "مدیریت ریسک اعتباری در اوراق بهادار اسلامی" به قلم دکتر محمد توحیدی (عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع)) منتشر شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن مالی اسلامی ایران به نقل از مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، کتاب "مدیریت ریسک اعتباری در اوراق بهادار اسلامی" به قلم دکتر محمد توحیدی (عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع)) و با حمایت مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر شد.
اوراق بهادار اسلامی (صکوک) مشابه اوراق قرضه متعارف، مستعد ريسك نكول است. در مديريت و كنترل ريسك نكول برخي راهكارها پيشگيرانه بوده كه قبل از انتشار اوراق بهادار اسلامی و در ساختار آن اوراق بايد در نظر گرفته شوند. این راهکارهای پیشگیرانه شامل استفاده از انواع اعتبارافزاها در ساختار اوراق است که در رتبهبندي اعتباري اوراق بهادار اسلامی نقشی مهم ایفا میکنند و سبب افزايش كيفيت اعتباری و كاهش ريسك نكول اوراق خواهند شد. از سوي ديگر برخي راهكارها پسینی بوده و مربوط به زماني است كه اوراق با نكول مواجه شده و يا احتمال وقوع نكول نزديك است که در این شرایط، از سازوکار تجدید ساختار تعهدات مالی استفاده می شود. در این کتاب علاوه بر تبیین انواع سازوکارهای متعارف، تطابق برخی از مهم ترین آن ها با موازین فقه امامیه مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین برخی راهکارهای نوآورانه نظیر صندوق ضمانت اوراق بهادار اسلامی ارائه شده است.
از مهمترین دستاوردهای اندیشمندان اسلامی در راستای توسعه و اعتلای نظام مالی و اقتصادی اسلام، طراحی و انتشار اوراق بهادار اسلامی بنام «صکوک» (بهعنوان جایگزینی برای اوراق قرضه متعارف که ماهیتی ربوی دارد) بوده است.
در صکوک نیز ممکن است بانی، بدلیل شرایط بد مالی در سطح خرد و یا عملکرد بد دارایی پایه، نتواند اصل و سود اوراق را طبق زمان بندی مشخص پرداخت کند و مشابه اوراق قرضه متعارف، دارای ریسک نکول است. صکوک با پشتوانه دارایی، منعکسکننده همان عملیات تبدیل دارایی به اوراق بهادار متعارف است که بهموجب آن دارندگان صکوک مالکان دارایی محسوب میشوند و در صورت نکول و یا ورشکستگی ناشر، توانایی احیای موقعیتشان را از طریق در اختیار گرفتن دارایی و تبدیل به وجه نقد کردن آن دارند.
در این کتاب مبنای تحلیل ریسک نکول، طبقهبندی صکوک به صکوک با پشتوانه دارایی و صکوک مبتنی بر دارایی است.
ساختار کتاب بگونه ای است که خواننده ابتدا با انواع اوراق بهادار، انواع ریسک اعتباری و ارکان آن ها آشنا شده و سپس شرحی از طبقه بندی و رتبه بندی اوراق و کیفیت اعتباری بانیان و انواع اعتبارافزاها دریافت می دارد؛ تجزیه و تحلیل اعتبارافزاها و چالش های ضمانت صکوک، راه کارهای پسینی جلوگیری از وقوع نکول و تجاربی از کشورهای اسلامی پایان بخش اثر حاضر بوده و در انتها پیش نویس اساسنامه صندوق ضمانت اوراق بهادار اسلامی پیشنهاد شده است.
مطالعه این اثر به اساتید دانشگاه، دانشجویان رشتههای مالی، اقتصاد و حسابداری و مسئولان، خبرگان و فعالان بازار سرمایه (بخصوص مدیران صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت) شرکتهای تأمین سرمایه و مؤسسات رتبهبندی اعتباری است.