انجمن مالی اسلامی ایران وبینار بین‌المللی با عنوان «چگونه می‌توان مالی اسلامی را به سمت تولید سرمایه هدایت کرد؟» روز ۱۴ اردیبهشت با ارائه دکتر نسیم شاه شیرازی، استاد دانشگاه حمد بن خلیفه، دوحه قطر برگزار شد.

دکتر نسیم شاه شیرازی، استاد دانشگاه حمد بن خلیفه، دوحه قطر در این ارائه به بررسی نقش متمایز مالی اسلامی در هدایت سرمایه به سوی فعالیت‌های اقتصادی مولد و تقویت رشد پایدار و ثبات مالی پرداخت. محور اصلی این ارایه، چگونگی هدایت منابع مالی توسط نظام‌های مالی اسلامی بر اساس اصول بنیادین آن است؛ به گونه‌ای که از چرخه‌های سفته‌بازی دور شده و به بخش‌هایی که ارزش اقتصادی ملموس ایجاد می‌کنند، سوق داده می‌شود.
برخلاف مالی متعارف که اغلب به سودهای کوتاه‌مدت و بازارهای مالی منفک از اقتصاد واقعی اولویت می‌دهد، مالی اسلامی الزام می‌کند که هر معامله مالی به دارایی‌های ملموس یا خدمات مولد مانند تولید، کشاورزی، مسکن و زیرساخت‌ها مرتبط باشد. این پشتوانه دارایی واقعی، تضمین می‌کند که تخصیص سرمایه شفاف است و در نتیجه از حباب‌های مالی و ریسک بی‌ثباتی سیستماتیک می‌کاهد.

ایشان در ادامه گفت: مکانیسم‌های کلیدی مالی اسلامی شامل ممنوعیت ربا (بهره) و غرر (ابهام سفته‌بازانه) و ترویج مشارکت در ریسک (مشارکت و مضاربه) است. این ساختارها، ارزیابی دقیق پروژه‌ها و افق سرمایه‌گذاری بلندمدت را تشویق می‌کنند، زیرا تأمین‌کنندگان مالی و کارآفرینان در سود و زیان شریک هستند. ابزارهای دارای پشتوانه دارایی مانند مرابحه، اجاره، استصناع، سلف و صکوک، این پیوند را با تأمین مالی کالاها، خدمات و پروژه‌های زیرساختی واقعی عملیاتی می‌کنند. برای مثال صکوک نمونه‌ای بارز از این رویکرد است که به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد سهمی از دارایی‌های ملموس را مالک شوند و بازده آن‌ها به عملکرد پروژه‌های پایه و نه صرف تعهدات بدهی، وابسته است.

همچنین دکتر نسیم شاه شیرازی به این نکته اشاره کرد که، شواهد تجربی، تاب‌آوری و فراگیری مالی اسلامی را به‌ویژه در دوران بحران‌های مالی نشان می‌دهد؛ چراکه ماهیت مشارکتی و دارایی‌محور آن، ریسک‌های سیستماتیک را کاهش داده و شمول مالی گسترده‌تری را ترویج می‌کند. مطالعات موردی از مالزی، اندونزی و عربستان سعودی، کاربرد موفق مالی اسلامی در تأمین مالی پروژه‌های بزرگ زیرساختی، انرژی سبز و صنعتی را نشان می‌دهد که در نتیجه از برنامه‌های توسعه ملی و رفاه اجتماعی حمایت می‌کند.

پروفسور نسیم شاه در پایان گفت: مالی اسلامی، یک معماری مالی منسجم ارائه می‌دهد که تخصیص سرمایه را با توسعه اقتصادی، ثبات مالی و سرمایه‌گذاری اخلاقی همسو می‌سازد. با اولویت‌دهی به رشد بخش واقعی، مشارکت در ریسک و شفافیت، مالی اسلامی نه‌تنها بسیاری از کاستی‌های مالی متعارف را اصلاح می‌کند، بلکه الگویی برای پیشرفت اقتصادی فراگیر و پایدار ارائه می‌دهد.