برترین نهادهای مالی اسلامی 2024

موسسه بانکر اعلام کرد عربستان سعودی و امارات همچنان به پیشگام در تقویت رشد بانکداری اسلامی هستند و اندونزی خود را به نقطه درخشانی در آسیا تبدیل کرده است.

تمرکز چشم انداز بانکداری اسلامی در سال 2024 همچنان در دو مرکز اصلی آن یعنی خاورمیانه و آسیا-اقیانوسیه است که 96 درصد از دارایی های جهانی مطابق با شریعت را تشکیل می دهند. در حالی که بانک های خاورمیانه (بدون احتساب ایران) افزایش دارایی های خود را به میزان 11 درصد برای سال 2023 نشان دادند که تحت تأثیر رشد عربستان سعودی و امارات بود. همچنین بانک های آسیایی به دلیل شرایط بازار چالش برانگیز بازارهای مالزی و بنگلادش تنها 3 درصد رشد داشتند.
در مجموع، 240 بانکی که در نهادهای مالی اسلامی برتر «بانکر» در سال 2024 حضور داشتند، 9 درصد افزایش در دارایی‌های منطبق با شرع را برای سال 2023 ثبت کردند، این در حالی است که 1000 بانک جهانی برتر امسال، 5.4 درصد افزایش داشتند.

104 مؤسسه کاملاً اسلامی در فهرست امسال به طور متوسط 16 درصد افزایش در سود قبل از مالیات ثبت کردند، در حالیکه این برای مجموع 1000 مؤسسه برتر ۱۴ درصد است.
خانه مالی کویت، سومین بانک بزرگ اسلامی جهان، 55 درصد را به ثبت رساند. درصد افزایش سود قبل از مالیات «خانه مالی کویت» با بیش از 50 میلیارد دلار دارایی مطابق با شرع است.

خاورمیانه

خاورمیانه همچنان مرکز اصلی بانکداری اسلامی است و ۱۷ بانک این منطقه از مجموع 20 بانک برتر قرار گرفته در رتبه بندی اسلامی در خاورمیانه و همچنین 73 درصد از دارایی های بانکی منطبق با شریعت جهانی را به خود اختصاص داده اند. عربستان سعودی موقعیت خود را به عنوان بزرگترین بازار بانکداری اسلامی منطقه حفظ کرده که دو نهاد بزرگ بانکداری اسلامی جهان، بانک الراجهی و بانک ملی عربستان را در خود جای داده است.

در حالی که الراجهی بزرگترین بانک اسلامی جهان باقی مانده است، سال گذشته شاهد افزایش جایگاه بانک ملی عربستان در مقابل رقیب داخلی خود بودیم که به دلیل کندی بازار وام مسکن خرده فروشی عربستان، رشد کمتری را تجربه کرد. پایه دارایی منطبق با شرع الراجی در طول سال تنها 6 درصد در مقایسه با 22 درصد در سال 2022 رشد کرد، در حالی که سود قبل از مالیات 3.1 درصد به دلیل تامین مالی خالص و هزینه های بانکی کاهش یافت.
در رده بندی بهترین عملکرد از چهار بانک بزرگ کاملا اسلامی کشور، Alinma Bank در سال 2024 در صدر قرار گرفت و به لطف رتبه بالا برای رشد و سودآوری، الرجحی در جایگاه دوم قرار گرفت.
آلینما، چهارمین بانک بزرگ عربستان از نظر دارایی های منطبق با شرع، از رتبه هفتم به ششم در رده بندی کلی صعود کرد و بالاترین افزایش را در بین سایر بانک های سعودی به ثبت رساند. این بانک همچنین شاهد افزایش ۱۸ درصددی دارایی های منطبق با شرع خود در طول سال بود که به لطف افزایش 18.5 درصدی تامین مالی و 29.4 درصدی سپرده گذاری ها افزایش یافت.

در حالی که بانک اسلامی دبی همچنان بزرگترین بانک اسلامی در امارات متحده عربی (دومین بازار بزرگ بانکداری اسلامی در خاورمیانه) و چهارمین در رتبه بندی کلی است، اما این بانک اسلامی ابوظبی, دومین بانک بزرگ اسلامی امارات است که به لطف نمرات برتر جدول برای پنج معیار از هشت معیار در صدر بانک های این کشور قرار دارد. بانک اسلامی ابوظبی از رتبه دهم به هشتم در رتبه بندی کلی صعود کرد، دارایی های منطبق با شرع به دلیل رشد 26 درصدی سرمایه گذاری ها، رشد 6 درصدی در تامین مالی ناخالص و افزایش 14 درصدی در سپرده مشتریان، 14.4 درصد افزایش یافت.

آسیا و اقیانوسیه

سال گذشته چالشی برای بانک های مطابق با شریعت در مالزی یعنی دومین بازار بزرگ بانکداری جهان بود که ضعف‌های ارزی بر رشد دارایی‌ها تاثیر و نیز رقابت برای جذب سپرده‌ها را تشدید کرد. بانک ها در این کشور که 65 درصد از دارایی های بانکی مطابق با شرع آسیا را تشکیل می دهند، در سال 2023 تنها 1.9 درصد رشد دلاری را ثبت کردند.
می‌بانک , بزرگترین بانک اسلامی خارج از منطقه خاورمیانه شاهد کاهش 5.1 درصدی دارایی‌های منطبق با شرع به دلار بود. این موضوع علیرغم افزایش 6.7 درصدی تامین مالی و پیش‌پرداخت در این بانک است. می‌بانک در رتبه بندی کلی امسال با دو رتبه سقوط به هفتم رسیده است.
CIMB Islamic که شاهد افزایش 12.9 درصدی تامین مالی و پیشرفت های خود بود، تنها یکی از پنج بانک برتر اسلامی مالزی بود که افزایش دارایی های مطابق با شرع را برای سال ثبت کرد.

بانک‌های بنگلادش - سومین بازار بزرگ بانکداری اسلامی آسیا شاهد کاهش 1.2 درصدی دارایی‌های مطابق با شرع خود در سال بودند. بانک های اسلامی این کشور که تعداد 35 بانک بنگلادشی در رتبه بندی امسال قرار دارند به طور گسترده ای نسبت به همتایان معمولی خود به دلیل خروج سپرده ها که منجر به کاهش سطح نقدینگی می شوند آسیب پذیرتر بوند. همچنین هشت بانک از 10 بانک برتر بنگلادشی برای سال 2023 با کاهش دارایی های خود روبرو شدند که از جمله آنها بانک شاه جلال اسلامی است که در رتبه بندی بهترین عملکرد بانک بنگلادشی در سال ۲۰۲۴ قرار دارد.
پس از تقویت روپیه و تعهد مداوم دولت به تقویت بخش مالی اسلامی، بانک ها در اندونزی که دارای بزرگترین جمعیت مسلمان جهان است روند نزولی را برای سال 2023 کاهش دادند.

اندونزی پس از پشت سر گذاشتن بنگلادش به عنوان دومین بازار بزرگ بانکداری اسلامی آسیا از نظر دارایی در رتبه‌بندی سال گذشته، ۱۴ درصد افزایش در پایگاه دارایی‌های مطابق با شرع خود در سال ۲۰۲۳ را تجربه کرد که بالاتر از هر کشور دیگری در ۱۰ بازار برتر امسال به استثنای بحرین بود که بانک اهلی یونایتد را به یک بانک کاملاً مطابق با شرع در طول سال ۲۰۲۴ تبدیل کرد.
رشد در اندونزی توسط بانک ماندیری، بزرگترین بانک اسلامی این کشور به عنوان مالک بانک سیاریا اندونزی که توسط دولت در سال 2021 به عنوان بانک شاخص مطابق با شرع اندونزی از ادغام سه بانک کوچکتر ایجاد شد، به پیش رفت. پایه دارایی بانک ماندیری 18 درصد افزایش یافت که ناشی از افزایش 15.7 درصدی وجوه پرداخت شده برای سال ۲۰۲۴ بود.
از بزرگترین بانک های کاملاً منطبق با شرع اندونزی، بانک علاالدین سیاریاه است که به لطف امتیازات بالای جدول برای رشد، کارایی عملیاتی و بازده ریسک در صدر جدول عملکرد قرار دارد. همجنین بانک NTB Syariah به لطف امتیازات بالا برای سودآوری، سلامت و اهرم در رتبه دوم قرار دارد.

پس از خاورمیانه و آسیا-اقیانوسیه، اروپا (به استثنای اروپای مرکزی و شرقی) به لطف حضور ترکیه، نهمین بازار بزرگ بانکداری اسلامی جهان از نظر دارایی های مطابق با شرع در رتبه سوم قرار دارد. دارایی های مطابق با شرع ترکیه در سال 2023 با وجود کاهش بیشتر ارزش لیر در برابر دلار 9 درصد رشد کرد. بریتانیا، دومین بازار بزرگ بانکداری اسلامی اروپا، شاهد رشد دارایی 7.7 درصدی بود.
علیرغم آفریقا جمعیت قابل توجه مسلمانی را در خود جای داده است, رشد بانکداری اسلامی در این قاره با توجه به مسائل ارزی در بازارهای کلیدی مانند نیجریه و مصر محدود بود. آسیای مرکزی شاهد رشد 90 درصدی دارایی های منطبق با شرع در سال بود، که این موضوع به دلیل افزایش بیش از سه برابری دارایی های بانک اسلامی الهلال قزاقستان است.

منبع: بانکر