به تازگی گزارش سیاستی «سوآپ نرخ بهره: ماهیت، کارکردها، و تحلیل از منظر انطباق با شریعت» به گزارش پورتال بانکداری اسلامی، پژوهشکده پولی و بانکی به قلم وهاب قلیچ و رامین مجاب منتشر شده است.
«سوآپ نرخ بهره ازجمله ابزارهای مدیریت و پوشش ریسک در اقتصاد است. انتظارات متفاوت نسبت به تغییر قیمت اوراق قرضه (دارایی پایه) نیروی اصلی شکل‌گیری عرضه و تقاضا در این بازار است. اگر انتظار افزایش نرخ بهره اوراق قرضه وجود داشته باشد، می‌تواند به قرارداد سوآپ ثابت-برای-شناور وارد شود و در ازای پرداخت نرخ ثابت - که در زمان انعقاد قرارداد معین می‌شود - نرخ متغیری که با گذر زمان شکل می‌گیرد، دریافت کند. طبیعتاً فارغ از انگیزه مدیریت ریسک نرخ بهره، انگیزه‌های سودآوری و سفته‌بازی نیز در ورود به چنین قراردادی موثر است.
قرارداد سوآپ نرخ بهره در اقتصادهای غیراسلامی ماهیت OTC دارد؛ به این معنی که شرایط قرارداد میان دو طرف می‌تواند شخصی‌سازی شود. در این قرارداد، ارزش دارایی پایه صرفاً نقش محاسبات جریان‌های درآمدی را بر عهده دارد؛ به‌عبارت دیگر، این ارزش ماهیتی فرضی پیدا می‌کند. البته، این ویژگی باعث نمی‌شود کاربرد این ابزار در اقتصادهای متداول محدود باشد.
پرسشی که طرح می‌شود آن است که آیا در نظام مالی ایران، امکان استفاده از سوآپ نرخ بهره با چهارچوبی که به‌طور غیراسلامی تعریف می‌شود وجود دارد؟ فرضی‌بودن و جنبه محاسباتی داشتن ارزش دارایی پایه از نخستین مسائلی است که می‌تواند در چهارچوب اقتصاد اسلامی مشکل‌زا باشد. فارغ از آن، این قراردادها ماهیتاً با نرخ بهره گره می‌خورند و با توجه به ملاحظات بانکداری اسلامی در پرداخت بهره، چالش‌هایی نیز از این منظر به‌وجود می‌آید. مسئله نامشخص‌بودن جریان‌های پرداخت نیز می‌تواند مشکلات دیگری از باب شرایط معامله ایجاد کند.»
جهت دریافت این گزارش سیاستی به این نشانی مراجعه نمایید.
برچسب‌ها
برای ارسال نظر وارد سایت شوید