اهدای جایزه نقدی 45 هزار دلاری و نشان افتخار به تحقیقات برتر در زمینه بانکداری اسلامی
نوشته شده توسط مدیربانک توسعه اسلامی قصد دارد به آثار و اقدام های برجسته علمی، تحقیقاتی و عملیاتی در حوزه «تامین مالی و بانکداری اسلامی» جایزه نقدی 45 هزار دلاری پرداخت کند.
سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران و بر اساس اعلام دفتر وامها، مجامع بینالمللی، بانک توسعه اسلامی در نظر دارد برای تشویق موسسات و نهادهای 57 کشور عضو بانک که آثار و اقدامات برجسته علمی، تحقیقاتی و عملیاتی در حوزه «تامین مالی و بانکداری اسلامی» دارند، جایزه نقدی 45 هزار دلاری و نشان افتخار و گواهینامه به اشخاص حقیقی، دانشگاهها، موسسات پولی و مالی اسلامی و نهادهای کشورهای عضو اعطا نماید.
مقالات و دستاوردهای ارائه شده باید دارای تحقیقات مستند و مستدل و عملیاتی در زمینه های تامین مالی و بانکداری اسلامی بوده و قبلاً در مجلات تخصصی و نهادهای دانشگاهی معتبر به چاپ رسیده باشند.
نتایج تحقیقات نیز باید اثرات کارآمد بر توسعه اقتصاد اسلامی داشته و قبلاً از سوی دیگر نهادهای بینالمللی جایزه کسب نکرده باشند.
متقاضیان در بخش های خصوصی، دولتی، دانشگاهها، موسسات مالی و اقتصادی باید برای دریافت فرم های تقاضانامه، بروشور کامل و اطلاعات مربوطه به وبسایت موسسه تحقیقات و آموزش اسلامی بانک توسعه اسلامی به نشانی www.irti.org مراجعه و از بخش Awards فرمهای مرتبط را تکمیل و اطلاعات محتوایی تحقیقات و مدارک مورد اشاره در بروشور را حداکثر تا تاریخ 30 مهر ماه سال جاری از طریق آدرس ایمیل قید شده در سایت، به موسسه تحقیقات و آموزش اسلامی بانک توسعه اسلامی ارسال کنند.
نتایج رقابت بین کشورهای عضو در سال 2018 بطور رسمی اعلام خواهد شد.
منبع: خبرگزاری ایرنا
اوراق منفعت، ابزار تامین مالی شرکت ها با دارایی فیزیکی محدود
نوشته شده توسط مدیررییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی، فرآیند تدوین و اجرای دستور العمل جدید اوراق منفعت و خرید دین را تشریح کرد و از اجرای آن در ماه های آتی خبر داد.
مهسا رادفر رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، با اشاره به اینکه باید برای راه اندازی و بهره برداری از ابزار های جدید مالی اقدامات متعددی صورت گیرد، گفت: انجام مطالعات پژوهشی و نیاز سنجی بازار سرمایه، اولین گام طراحی ابزار های مالی جدید است.
رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی ادامه داد: برای راه اندازی ابزار های نوین مالی یا اصلاح دستور العمل آن، ابتدا گزارش توجیهی در مرکز پژوهش سازمان بورس و اوراق بهادار بررسی و سپس موضوع برای انطباق با شرع در کمیته فقهی طرح می شود.
مهسا رادفر افزود: در کمیته فقهی ملاحظات شرعی ابزار های مالی مطرح، اصلاحات لازم بیان و سپس مدل اولیه عملیاتی تدوین می شود.
وی با بیان اینکه پس از تایید شرعی مدل عملیاتی اولیه ملاحظات اجرایی و حقوقی تبیین می شود گفت: پس از این مرحله دستور العمل در کمیته تدوین و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار بررسی و به تصویب می رسد و بعد از آن برای نظر سنجی به مشاوران عرضه که همان مشاوران تامین مالی شرکت ها هستند ارسال می شود.
رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی ادامه داد: پس از دریافت و اعمال نظر ها، دستور العمل نهایی و برای تصویب به هیات مدیره سازمان بورس ارسال می شود و این فرآیند کلی هر دستور العملی در حوزه انتشار اوراق بهادار است.
وی افزود: در طراحی ابزارهای مالی جدید از جمله اوراق منفعت و خرید دین، پاسخ به این پرسش که بهره برداری از آن، چه نیازی از بازار سرمایه، متقاضی تامین مالی و فعالین بورسی را رفع خواهد کرد که سایر ابزار ها عملا نتوانسته اند آن نیاز را پوشش دهند ضروری است.
رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با اشاره به اینکه در مورد انتشار اوراق منفعت و خرید دین هم همین فرآیند سپری شده است، گفت: شرکت هایی که دارایی فیزیکی کمتری دارند و شرایط تامین مالی بر مبنای این نوع دارایی ها را براساس انواع اوراق قبلی طراحی شده ندارند و در عوض بواسطه نوع عملیات خود دارای مطالبات بلندمدت یا منافع بلند مدت هستند می توانند از اوراق منفعت و خرید دین برای تامین مالی استفاده کنند.
وی افزود: به طور مشخص امکان تامین مالی برای پیمانکاران از طریق اوراق منفعت و شرکت های لیزینگ از طریق اوراق خرید دین فراهم شده است.
رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با بیان اینکه مدل دستور العمل جدید تامین مالی از طریق اوراق منفعت، بر مبنای عوایدی است که از یک دارایی و یا خدمات حاصل می شود، گفت: در مدل قبلی، دارایی فیزیکی مبنای انتشار اوراق بود به عبارتی مجوز انتشار و تامین مالی بر مبنای عین دارایی انجام می شد، مانند ساختمان، ملک، ماشین آلات و تجهیزات؛ اما در دستور العمل جدید، این اوراق بر مبنای درآمد یا عواید مستمر از یک دارایی منتشر می شود.
رادفر افزود: به عنوان مثال پیمانکار ساخت یک بزرگراه بر اساس قرار داد تا چند سال مالک عواید بزرگراهی است که آن را تکمیل کرده و می تواند برای مدت مشخص از عوارض دریافت شده بهره برداری کند. پیمانکار به پشتوانه منافع آتی و حقوق عوارضی که در آینده دریافت خواهد کرد، می تواند برای تامین مالی پروژه اوراق منتشر می کند.
رییس ادارۀ نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی با اشاره به اینکه تصویب دستور العمل خرید دین نیز با همین ساز و کار انجام شده، گفت: خرید دین ابزاری مشابه اوراق رهنی است با این تفاوت که در اوراق رهنی مطالباتی مبنای انتشار اوراق قرار می گیرد که دارای وثیقه قهری است مانند قرار داد های مسکن که قابل انتقال باشد اما در اوراق خرید دین، تمام مطالبات بدون پشتوانه نیز می تواند مبنای انتشار قرار گیرد.
وی در پایان افزود: این دستور العمل ها اوایل تیر ماه در هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار تصویب شد و متقاضی ها می توانند طرح های توجیهی خود را برای استفاده از این ابزار ها ارائه کنند.
منبع: پايگاه اطلاع رساني بازار سرمايه (سنا)
ایتالیا با ابراز تمایل به یادگیری روشهای تامین مالی اسلامی بنگاههای کوچک و متوسط، خواستار بهرهگیری از تجارب بانک توسعه اسلامی در این زمینه شد.
به گزارش سایت خبری Islamic Finance، درجلسهای مشترک با حضور رئیس بانک توسعه اسلامی (IDB) و سرکنسولگری ایتالیا، امکانسنجی دسترسی بنگاههای کوچک و متوسط ایتالیایی به روشهای تامین مالی اسلامی مورد بحث قرار گرفت.
در این جلسه که به منظور گسترش و تقویت همکاریهای مشترک بین بانک توسعه اسلامی و کشور ایتالیا در حوزههایی همچون توسعه اقتصادی ـ اجتماعی، مبارزه با فقر، مهاجرت غیرقانونی، رسیدگی به مسائل مرتبط با پناهندگان و حمایت از بنگاههای کوچک و متوسط (SMEs) در دفتر مرکزی بانک توسعه اسلامی در شهر جده برگزار شد، دکتر بندر محمد حجار (رئیس بانک توسعه اسلامی) و الیزابت مارتینی (سرکنسولگری ایتالیا در جده) حضور داشتند.
در این نشست نماینده ایتالیا ضمن ابزار تمایل به یادگیری روشهای تامین مالی اسلامی خواستار بهرهگیری از تجارب موفق بانک توسعه اسلامی در این زمینه شد. رئیس بانک توسعه اسلامی نیز با یادآوری این نکته که مسئله مهاجرت اساساً ریشه در ضعف توسعه اقتصادی و عدم وجود فرصتهای مناسب شغلی دارد، بیان داشت که این امر خود دلیلی بر مهاجرت به غرب به امید داشتن زندگی بهتر با قبول کلیه مخاطرات است. وی همچنین خواستار تمرکز بیشتر بر توسعه همکاری بین کشورها، بانکهای توسعهای چندجانبه[1] و سازمانها و نهادهای بینالمللی مرتبط در راستای ایجاد فرصتهای مناسب شغلی برای جوانان به خصوص در کشورهایی که با مسئله مهاجرت روبه رو هستند، شد.
حجار با بیان آمادگی بانک توسعه اسلامی در راستای ایجاد مشارکت فعال با تمام طرفهای ذینفع به منظور حل این معضل اذعان داشت که ایجاد فرصتهای شغلی مناسب در هر کشور نیازمند همکاری و توجه دولت، بخش خصوصی و بخش غیرانتفاعی است.
وی در بخشی دیگر از صحبتهای خود با ابراز خرسندی از تمایل ایتالیا برای یادگیری روشهای تامین مالی اسلامی از آمادگی بانک توسعه اسلامی در انتقال تجارب و تخصصهای مربوطه در زمینه بانکداری اسلامی و یاری رساندن به ایتالیا در بهرهگیری از مدل مالی اسلامی خبر داد.
مارتینی نیز ضمن تاکید بر لزوم ایجاد همکاریهای مشترک در راستای حل چالشهای مطرح شده به تمایل به همکاری با بانک توسعه اسلامی از سوی دولت ایتالیا، آژانس توسعه ایتالیا و سایر احزاب مرتبط اشاره کرد.
وی با بیان این نکته که ایتالیا از تجربه بالایی در حوزه بنگاههای کوچک و متوسط برخوردار است، از امکان اشتراکگذاری این تجربیات و تخصصها در راستای بسترسازی و ایجاد فرصتهای مناسب شغلی علاوه بر تمایل به استفاده از تخصصهای بانک توسعه اسلامی در زمینه تامین مالی اسلامی خبر داد.
علاقهمندان میتوانند جهت دریافت گزارش این خبر به این نشانی مراجعه نمایند.
منبع: پورتال بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی
انتشار دومین سری گواهی سپرده منطبق بر شریعت در بانک اسلامی قطر
نوشته شده توسط مدیربانک اسلامی قطر به دنبال تجربه موفق پیشین خود در انتشار گواهی سپرده، اقدام به راهاندازی دومین سری گواهی سپرده به واحد ریال قطر و دلار آمریکا برای دوره زمانی یک و دو ساله نموده است.
بانک اسلامی قطر (QIB) راهاندازی سری دوم گواهیهای سپرده خود را اعلام کرده است. این گواهی جدید سپرده برای اشخاص حقوقی و مشتریان شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری به نرخ ریال قطر و دلار آمریکا برای دورههای مختلف یک و دو سال در دسترس خواهد بود.
گواهی سپرده یکی از ابزارهای توسعهیافته برای جذب منابع سرمایهگذاران و تشویق مشتریان به داشتن پسانداز بلندمدت و دریافت سود سالانه بر مبنای تاریخ سررسید گواهی و واحد ارزی انتخابشده میباشد. سود سالانه گواهی سپرده بانک اسلامی قطر حدود ۳.۲۵ درصد برای دوره یکساله و ۳.۷۵ درصد برای سررسیدهای دو ساله با واحد ارزی ریال قطری پیشبینی شده است. گواهیهای سپرده به واحد دلار نیز با سود سالانه ۲.۵ درصد (یکساله) و ۲.۷۵ درصد (دوساله) در نظر گرفته شده است.
گواهی سپرده به طور کامل، منطبق و سازگار با شریعت بوده و سود آن هر سه ماه یکبار به حساب مشتریان واریز میشود. حداقل مبلغ گواهی سپرده ۱۰۰ هزار ریال قطری و یا ۲۵ هزار دلار بوده و حداکثری برای آن تعیین نشده است. گواهیهای سپرده قابلیت نقدشوندگی برای دارندگان گواهی در هر یک از شعب بانک اسلامی قطر را دارند و غیر قابل خرید و فروش و انتقال میباشد.
فراهمشدن فرصت برای مشتریان در راستای رشد ایمن وجوه آنها در طول مدت گواهی از مزایای این طرح به شمار میرود. ارائه سری دوم از گواهی سپرده برای یک دوره محدود در نظر گرفته شده است و انتشار سریهای دیگر این گواهی ممکن است در آینده صورت گیرد.
انعاد، مدیر ارشد گروه بانکداری بانک اسلامی قطر؛ راهاندازی سری دوم گواهی سپرده بانک را به دنبال تجربه موفق انتشار سری اول آن (دسامبر ۲۰۱۵)، اعلام نموده است. به گفته وی: هدف اصلی از انتشار این گواهی، ترویج فرهنگ پسانداز و حمایت از مردم قطر در آینده از طریق ارائه طیف گستردهای از محصولات مالی در دسترس است. گواهی سپرده بانک اسلامی قطر با ارائه بازدهی بالاتر در مقایسه با سپردههای سنتی ثابت در رشد پساندازهای مشتریان کمک قابل توجهی خواهد کرد.
منبع: پورتال بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی
شصت و ششمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی به همت سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. در این شماره، هشت مقاله با عناوین ذیل به چاپ رسیده است:
اقتصاد مقاومتی: استراتژی ملی پیشرفت و توسعه / عباس عرب
سیاست های مالی تحت راهبرد اقتصاد مقاومتی / علی خالقیان میمند، محمد واعظ برزانی، محمدرضا حیدری و مهدی طغیانی
مفهوم سازی و سنجش فساد اقتصادی از دیدگاه اسلام با رویکرد نهادگرایی / سعید خدیوی رفوگر و علی اصغر هادوی نیا
تحلیل فقهی حقوقی ماهیت و قلمرو قرارداد مرابحه (با رویکرد بانکداری بدون ربا) / سید محمد هادی قبولی درافشان و سید محمد مهدی قبولی درافشان
«قاعده» یا «صلاحدید» در بانکداری مرکزی اسلامی (مورد مطالعه ایران) / وحید مقدم، احسان علی اکبری، ایمان باستانی فر و محمد واعظ
ضوابط شروط ضمن قرارداد؛ مطالعه موردی: وجه التزام بانکی / سید امراله حسینی
مقادیر بهینه کارمزد و سهم سپرده ها در بانکداری اسلامی / یعقوب محمودیان، اصغر ابوالحسنی هستیانی، محمد حسین پورکاظمی و کامران
مدل نظری حل مشکل کژگزینی در عقود مشارکتی بانکداری اسلامی/ سید حسن قوامی
علاقمندان میتوانند برای تهیه این فصلنامه به این نشانی مراجعه کنند.
سرمایه به عنوان یک عامل تولید نقش مهمی در رشد و توسعه فعالیتهای اقتصادی در تمام بخشها و به ویژه در بخش خدمات ایفا میکند. اما اهمیت و میزان اثربخشی آن در موسسات مالی و غیرمالی تابع ماهیت و نوع محصولات و یا خدمات ارایه شده توسط آنها است. برای مثال، در صنایع تولیدی و کارخانهای، وجوه سرمایهای برای ساخت کارخانه، خرید و تجهیز واحدها و تداوم تولید و ارائه خدمات مورد نیاز است؛ اما در موسسات مالی و اعتباری، نقش اساسی سرمایه پوشش زیانهای غیرمنتظره ناشی از ریسکهای اعتباری، عملیاتی و بازار است.
برای به تصویر کشیدن بهتر دامنه ریسکهای معطوف به عملیات بانکی، توجه به این نکته ضروری است که بانکها در عملیات روزمره واسطهگری مالی با ریسکهای متفاوتی (فراتر از سه ریسک اعتباری، عملیاتی و بازار) مواجه هستند. این ریسکها را میتوان در چهار گروه مختلف شامل: ریسکهای مالی، ریسکهای عملیاتی، ریسکهای کسبوکار و ریسک رخدادهای مختلف تقسیم نمود.
ریسکهای مالی خود شامل دو گروه اصلی ریسکهای خالص و ریسکهای سفتهبازی هستند. ریسکهای خالص انواع ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری و ریسک ورشکستگی را دربردارند که عدم مدیریت صحیح آنها سبب زیانهای جبران ناپذیری میشود. اما ریسکهای سفتهبازی دربرگیرنده ریسک نرخ بهره، ریسک نرخ ارز و ریسک نوسانات قیمتی در انواع مختلف بازارهای مالی بوده و بر اساس آربیتراژهای مالی شکل میگیرند.
ریسک عملیاتی در نظام بانکی نیز متاثر از راهبرد کسبوکار، سامانههای داخلی بانک (با توجه به فناوری مورد استفاده)، خط مشی و روشهای انجام عملیات و در نهایت موارد مرتبط با تقلب و کلاهبرداری است. ریسک کسبو کار نیز به محیط و زمینههای فعالیت بانکها مربوط است و از تحولات اقتصاد کلان و سیاستهای مرتبط تبعیت میکند. فاکتورهای قانونی، زیرساختهای مناسب مالی، نظامهای پرداخت و ریسکهای سیستماتیک در گروه ریسکهای کسبو کار قرار میگیرند.
ریسک رخدادهای مختلف به انواع ریسکهای بیرونی موثر بر عملکرد اقتصادی بانکها اشاره دارد. ریسکهای سیاسی، ریسک سرایتکننده از دیگر نهادها، ریسک بحرانهای بانکی و سایر ریسکهایی که بر اثر ایجاد شرایط خاص در بیرون از بانک ایجاد و بر عملیات بانکی اثر می گذارند، در گروه ریسک رخدادها قرار میگیرند.
از این رو، با توجه به آنکه تمامی این ریسکها به طور کامل قابل پیشبینی و برخورد نیستند، مدیریت ریسک به دنبال تقلیل این ریسکها تا سطح قابل قبول و دامنه مشخص است. بنابراین، راهبرد تنظیم نسبت کفایت سرمایه بر اساس نحوه محاسبه این نسبت، صرفاً بخشی از ریسکهای معطوف به عملیات بانکی را تحت پوشش قرار میدهد و نباید انتظار داشت هر بانک دارای نسبت کفایت سرمایه بالا، با هیچ نوع ریسکی در بازار مالی مواجه نباشد.
در این راستا تغییر رویکرد محاسبه نسبت کفایت سرمایه بانکها و موسسات اعتباری در بانک مرکزی براساس بخشنامه جدید، بهعنوان گامی موثر در این زمینه شناخته میشود؛ زیرا دامنه پوشش داراییهای ریسکی را از ریسک اعتباری به ریسک عملیاتی و بازار افزوده است. با این حال، برای اطمینان از سلامت بانکها در شبکه بانکی کشور (در کنار تغییر رویکرد فوق) باید گامهای دیگری برای ارتقای سطح مدیریت انواع مختلف ریسک و بهخصوص ریسک نقدینگی برداشته شود.
منبع:خبرگزاری ایبنا
رئیس جمهور اندونزی «کمیته ملی اقتصاد شرعی» تشکیل داد
نوشته شده توسط مدیررئیس جمهور اندونزی کمیتهای با عنوان «کمیته ملی اقتصاد شرعی» تشکیل داد تا بانکداری اسلامی در این کشور را تقویت کرده و چالشهای بانکی مربوط به شریعت اسلامی را در این کشور برطرف سازد.
این کمیته ملی قرار است با «انجمن متخصصان اقتصاد اسلامی اندونزی» همکاری کرده و میان بینش و استراتژیهای ذینفعان صنعت اقتصاد اسلامی نوعی اتحاد برقرار کند تا به هدف نهایی برای تبدیل اندونزی به مرکز جهانی بانکداری اسلامی دست یابند.
«بمبنگ برادویونگورو» رئیس کل انجمن متخصصان اقتصاد اسلامی که وزیر برنامهریزی توسعه ملی در اندونزی نیز میباشد در این باره گفت: چالشهای موجود در صنعت بانکداری اسلامی در اندونزی شامل هر دو طرف عرضه و تقاضا است. فقدان بخشهای تجاری که بر اساس بانکداری اسلامی برپا شده باشند باعث شده که این صنعت به سختی پیشرفت کند.
وی افزود: به این ترتیب وظیفه این کمیته ملی جدید تمرکز بر روی توسعه بخش خرده فروشی مبتنی بر شریعت اسلامی خواهد بود که به خودی خود فقط مربوط به محصولات حلال نمیشود، بلکه صنعت گردشگری حلال را نیز شامل میشود.
این وزیر اندونزیایی در ادامه گفت: دومین وظیفه این کمیته تقویت بازارهای سازگار با اقتصاد اسلامی خواهد بود. ابزارهای موجود در بانکداری غیراسلامی نمیتوانند در بانکداری حلال مورد استفاده قرار بگیرند، به همین منظور بایستی ابزارهای سازگار با شریعت به بخش بانکداری اسلامی اضافه شود تا پاسخگوی تقاضای شرکتها و افراد باشد. یک مثال در این باره سرمایه گذاری خرد یا همان «میکروفایننس» اسلامی است. وظیفه سومی که بر عهده این نهاد خواهد بود تقویت پژوهش و آموزش مربوط به امور مالی اسلامی است.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که کارآفرینان جدید در این بخشها فعالیت خود را آغاز کنند و تاکید کرد که مکانیزم بازار به حالت طبیعی حفظ خواهد شد.
گفته میشود در حال حاضر بسیاری از ساکنان اندونزی به ویژه کسانی که در بخشهای شرقی این کشور زندگی میکنند اطلاعات بسیار ناچیزی راجع به بانکداری اسلامی یا همان «سیستم بانکی بدون بهره» دارند یا اینکه کلا با این سیستم بانکی ناآشنا هستند. در حقیقت بسیاری از مردم اندونزی فاقد سواد مالی میباشند.
منبع: قم نیوز
بانکهای اسلامی در امارات جایگاه غالبی ندارند و فقط ۱۹ درصد تسهیلات و ۲۰.۵ درصد سپردههای نظام بانکی این کشور را به خود اختصاص دادهاند.
امارات متحد عربی در سال 2015 از نظر سرعت رشد اقتصادی رتبه دهم در جهان را کسب کرده بود. امارات یکی از کشورهای حاشیهی خلیجفارس است. اما این کشور اسلامی با وجود رشد و توسعه بر مبنای نظام سرمایهداری و بانکهای ربوی، بخشی از فضای اقتصاد را نیز در اختیار بانکهای اسلامی قرار داده است.
کشور امارات متحده عربی از 7 شیخنشین تشکیل شده که دارای یک بانک مرکزی است، هر منطقه مالکیت محلی خود را دارد و از قوانین تجاری محلی خود استفاده میکند. اصول بانکداری اسلامی در کشور امارات بر اساس اصول قرآن و سنت بنا شده است.
بانکداری اسلامی در امارات مشتمل بر بانکداری شعبهای، بانکداری مشارکتی، بانکداری خصوصی و بانکداری الکترونیک است که همواره سعی میکنند از فناوریهای نوین برای رضایت مشتریان استفاده نمایند.
در مجموع، امارات یکی از پیشروان منطقه خلیجفارس در زمینه بانکداری اسلامی است و هماکنون حدود 8 بانک اسلامی و دو سازمان مالی اسلامی (به منظور حمایت مالی) در این کشور فعالیت میکنند. همچنین این کشور با همکاری بانک اسلامی امارات به تأسیس کرسیهای تخصصی مطالعات بانکداری اسلامی با هدف تقویت و توسعه مهارتهای دانشجویان و آینده شغلی آنان در حوزه خدمات مالی و بانکی به ویژه امور مالی ـ اسلامی اقدام نموده است.
در امارات، هشت بانک از بانکهای ملی، تحت قانونهای شریعت و اسلامی فعالیت میکنند. این بانکها عبارت هستند از: بانک اسلامی دبی، بانک اسلامی ابوظبی (AbuDhabi IslamicAl-Hilal) بانک اسلامی الهلال (Emirates Islamic Bank)، بانک اسلامی نور، بانک عجمان (Ajman Bank)، بانک دبی (Dubai Bank) و بانک شارجه (Islamic Bank Sharjah).
بانکهای اسلامی در امارات جایگاه ویژهای دارند، دولت این کشور کوشش بسیاری جهت گسترش آنها در کنار فعالیت بانکهای متعارف میکند؛ از جمله مهمترین این بانکها، بانک اسلامی دبی است.
بانکهای اسلامی این کشور طی سالهای 2010ـ2014، به طور متوسط رشد سالانهای معادل 13.7درصد داشته است. دارایی این بانکها در پایان 2014، معادل 404 میلیارد درهم بود. بانکهای اسلامی امارات، 19درصد تسهیلات و 20.5درصد سپردههای نظام بانکی این کشور را به خود اختصاص دادهاند. از سوی دیگر، بررسی متغیرهای عملکردی نشان میدهد این بانکها از لحاظ سودآوری عملیات و مدیریت ریسک، علمکرد قابل قبولی داشتهاند.
با گسترش بانکداری اسلامی در نقاط گوناگون جهان الگوهای بسیاری از بانکهای اسلامی ارائه شد که شناخت آنها میتواند زمینه همگرایی و استانداردسازی خدمات ارائه شده از سوی بانکهای اسلامی و بهرهگیری از تجربههای همدیگر را فراهم کند. از جمله بانکهای اسلامی که چنین ویژگی دارد، بانک اسلامی دبی است. معرفی الگوی عملیاتی بانک پیش گفته در جایگاه بانکی پیش رو در خدمات مالی اسلامی و نقد و بررسی آن میتواند نقش موثری در ارتقای فعالیت بانکهای کشورهای دیگر به ویژه ایران داشته باشد.
بانک اسلامی دبی یک مجموعه سهامی عام است که در حال حاضر 62 شعبه در این کشور دارد. فعالیت این بانک فقط به داخل امارات محدود نمیشود بلکه در پاکستان نیز دارای 35 شعبه نیز هست. همچنین با ترکیه و عمان نیز مبادلات مالی اسلامی خود را دنبال میکند.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد بانکهای اسلامی وجود شورای فقهی در ساختار آنها است. منظور از شورای فقهی، گروهی از افراد دارای دانش بانکی، فقهی و حقوقی است که به بررسی و انطباق عملکرد بانک با احکام اسلامی میپردازند و در صورت لزوم به ایجاد ابزارهای جایگزین شرعی و ارائه فتاوای مورد نیاز اقدام میکنند. به بیان دیگر، شوراهای فقهی در بانکداری اسلامی، با بررسی میزان انطباق عملیات بانک با موازین شرع، به حفظ شهرت بلندمدت بانک اسلامی کمک میکنند. در اکثر بانکهای کشورهای اسلامی، هیئتهای شرعی با عناوینی همچون شورای فقهی، شورای تخصصی فقهی، شورای شریعت، کمیته شریعت و غیره تشکیل شدهاند که وظیفه آنها نظارت شرعی بر بانکهای اسلامی است.
در کشور امارات متحده عربی قانون فدرال سال 1985 بر نظام نظارت شرعی بانکی حاکم است. ماده 5 این قانون خواهان تأسیس مرجع عالی شرعی زیر نظر وزارت دادگستری و امورات اسلامی است تا بر بانکهای اسلامی، مؤسسات مالی و شرکتهای سرمایهگذاری نظارت کامل و دقیق نماید. ماده 6 قانون فدرال، تمام مؤسسات مالی اسلامی را ملزم به تصریح ضرورت تاسیس شورای فقهی در اساسنامه موسسه میکند.
منبع: خبرگزاری تسنیم
بررسی تسویه چندمرحلهای در معاملات بورس کالا در کمیته فقهی سازمان بورس
نوشته شده توسط مدیرمجید پیره، کارشناس مسئول مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار به تشریح دستور کار جلسه امروز کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار پرداخت و گفت: جلسه بعدی کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، امروز چهارشنبه ۱۱ مردادماه برگزار میشود و در این جلسه، ابتدا موضوع تسویه چندمرحلهای در معاملات بورس کالا به بحث و بررسی گذاشته میشود.
وی افزود: در فرآیندی که در خصوص آن از کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار استعلام شده است، تسویه به صورت چند مرحله انجام میگیرد؛ به این معنا که مطابق زمانبندی مشخص که از ابتدا بین طرفین توافق میشود، متقاضی به جای اینکه همه مبلغ معامله را یکجا بپردازد، بخشی از رقم معامله در ازای دریافت بخشی از کل حجم کالایی را می پردازد و مابقی تسویه در طول زمان انجام میگیرد.
بررسی تسویه چندمرحلهای در معاملات بورس کالا در کمیته فقهی سازمان بورس
کارشناس مالی اسلامی مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: از کمیته فقهی از جهت صحت این نوع معامله از منظر فقهی و شرعی استعلام شده است و این موضوع در دستور کار جلسه امروز قرار دارد و انشاءالله بعد از طرح در کمیته فقهی و بررسیهای لازم، دیدگاه کمیته فقهی در مورد آن اعلام خواهد شد.
پیره ادامه داد: دستور جلسه دوم، پیشنهاد ارائه شده در خصوص تغییر در فرآیند انتشار و نقش ارکان در اوراق مرابحه است که با توجه به اینکه در جلسات قبل درباره این موضوع بحث و جمعبندی شده بود، در این جلسه مصوبه این موضوع قرائت میشود و به امضاء میرسد.
وی یادآور شد: مطابق طرحی که در اختیار کمیته فقهی گذاشته شده، در فرآیند انتشار اوراق مرابحه، پیشنهاداتی برای تغییر ارائه شده است که به عنوان مثال، درباره تغییر مسئولیتها و واگذاری برخی از مسئولیتهای نهاد واسط به بانی و همچنین امکان انتشار اوراق مرابحه بر مبنای اوراق بهادار همانند سهام، اوراق اجاره یا اوراق مشارکت از کمیته فقهی سازمان بورس استعلام شده که در جلسات قبل درباره این موضوع صحبت شد و انشاءالله مصوبه مربوطه قرائت میشود و بعد از اصلاح، امضاء و ابلاغ خواهد شد.
پیره در پایان گفت: این جلسه در ساعت ۱۵:۳۰ امروز چهارشنبه ۱۱ مرداد ۹۶ در محل سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار میشود.
منبع:خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)
راهاندازی حساب پسانداز منطبق بر شریعت در بانک نیزوای عمان
نوشته شده توسط مدیربانک نیزوا در عمان برنامه پسانداز جدیدی را بر مبنای عقد اسلامی مضاربه و با هدف هدایت مشتریان خود به سوی اهداف بلندمدت و کوتاهمدت مالی راهاندازی کرده است.
به نقل از سایت خبری CPI Financial، بانک نیزوا[1] به منظور پاسخگویی هرچه بهتر به نیازهای مشتریان خود محصولی جدید را در قالب حساب سپرده پسانداز منطبق بر شریعت راهاندازی کردهاست. این حساب پسانداز به مشتریان امکان دستیابی به راهکاری ایدهآل برای مدیریت و برنامهریزی تعهدات آتی خود در حوزه آموزش و تربیت کودکان، بازنشستگی و بسیاری از این دست موارد را فراهم میکند. این سرویس با ارائه نرخ سود بالاتر برای بازدهی بهتر به مشتریان سراسر کشور کمک خواهد کرد تا با صرفهجویی در طول زمان، آینده خود را با یک راهحل مناسب و امن، تضمین نمایند. در واقع سپردههای مذکور در قالب یک قرارداد پسانداز بین بانک و مشتریان است که به طور کامل منطبق با اصول تامین مالی اسلامی عقد مضاربه میباشند. این برنامه پسانداز برای یک دوره ۱۰ ساله و با حداقل سهم ماهانه ۵۰ ریال عمان به علاوه نرخ سود انباشتهشده در پایان دوره توافقشده، طراحی شدهاست.
از نظر عارف الزابی (سرپرست واحد خردهفروشی[2] بانک نیزوا) طرحهای پسانداز این بانک از ابزارهای بنیادین برنامهریزی در حوزه تامین مالی محسوب میشوند که مشتریان را به سوی اهداف کوتاهمدت و بلندمدت مالیشان هدایت میکنند. از نظر وی این طرحها از بالاترین سطح امنیتی برخوردار بوده و دارای مزایای رقابتی بالایی هستند و سعی میکنند فردایی بهتر را برای مشتریان به ارمغان آورند. به عبارت بهتر ترکیبی از تامین مالی اسلامی با سطحی از انعطافپذیری منتهج از نوآوری، این فرصت را برای مشتریان ایجاد میکند که با بهرهگیری از این طرحهای پسانداز از مزایای بالای این خدمات بهرهمند شوند.
بانک نیزوا از زمان تاسیس در سال ۲۰۱۳ تا به امروز، بهطور مداوم سعی در ارائه محصولات و خدماتی نوآورانه در راستای پاسخگویی هرچه بهتر به نیازهای مشتریان خود را داشته است. البته باید توجه داشت که حوزه فعالیت این بانک فراتر از ارائه محصولاتی منحصر به فرد و منطبق بر شریعت است و راهکارهای بانکی در حوزههای مختلف همچون ارائه کارتهای اعتباری و محصولات مختلف تأمین مالی نیز توسط این بانک ارائه شدهاست.
علاقهمندان میتوانند جهت دریافت گزارش این خبر به این نشانی مراجعه نمایند.
منبع: پورتال بانکداری اسلامی پژوهشکده ولی وبانکی