جلسه ششم درس خارج فقه استاد جواد عبادی در موضوع فقه معاملات جدید در ۱۵ آذر ۱۴۰۰ به همت انجمن مالی اسلامی ایران و موسسه طیبات برگزار گردید.
استاد عبادی فقه معاملات جدید جلسه 6 مورخ 15 آذر 1400
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم دوستان عزیز وقتتان به خیر باشد ان شا الله.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): در این جلسه میخواهیم ادامه بحث موضوع شناسی رمزارزها را مطرح کنیم در جلسه قبل ما عرض کردیم موضوع شناسی یک پدیده جدید، یکی شناخت خود ماهیت موضوع هست و یکی هم شناخت حواشی آن موضوع. ما در این جلسه فکر نمیکنم به حواشی بیت کوین برسیم فقط همان ماهیت موضوع را خواهیم شناخت ولی این را توجه داشته باشید که اگر ما بخواهیم در فضای موضوع شناسی کار کنیم، حتماً باید حواشی موضوع را ببینیم منظورم از حواشی مثلاً بحثهایی است که کارکردهای اقتصادیش، آثار فرهنگی اجتماعی، سیاسی، چیزهایی که در این فضاها مطرح میشود، دیدگاههای مختلفی که در موردش وجود دارد موضع گیریهایی که وجود دارد مزایا، معایبش، چه حوزههایی را تحت تأثیر قرار میدهد، اینها در واقع میشود حواشی آن موضوع. ربطی به آن ماهیت خود فنی آن موضوع ندارد.
طبیعتاً برای شناخت رمزارزها باید ماهیتهای حواشی آن را دید، در جلسه قبل تقریباً شاکله مفهومی رمزارزها را گفتیم در سیستم فنیش بودیم که چگونه دارد عمل میکند، اگر یادتان باشد گفتیم ما یک سری در واقع برگههایی داریم که در این برگهها در واقع تراکنشها ثبت میشود، حالا برگه کاغذ نیست، در بیت کوین، بلکه به صورت الکترونیکی هست، در واقع یک فضایی از حافظه کامپیوتر هست که در آن یک سری تراکنش ثبت میشود. و یک چیز دیگر به اینها میگفتیم بلوک و هر بلوکی به بلوک قبلی خودش پیوند میخورد و جایگاه خودش را در این زنجیره پیدا میکند که به این زنجیره بلوکها میگفتیم چه زنجیره بلوکی یا بلاکچن، که در واقع یک تعدادی بلوک بودند و یک چیز را اگر یادتان باشد، یک تابع در واقع الگوریتم رمزنگاری هشت بود، hes256 که البته الان ورژن آن عوض شده فکر کنم تغییر کرده فعلاً آن چیزی که اصلش بوده بگیریم بعد بحثهای بعدیش را عرض میکنم.
گفتیم یک تابع رمزنگاری داریم که این تابع رمزانگاری چند تا ویژگی دارد، ویژگی هایش اگر یادتان باشد چی بود یکی این بود که خروجی منحصر به فرد تولید میکند، دومیش این بود که یک طرفه است، یعنی شما از این خروجی نمیتوانی ورودی را تولید بکنی، سومی چی بود، خروجی همیشه سی و دو کاراکتر است، و ربطی به پول رشته ورودی ندارد. و ویژگی چهارمش چی بود این بود که یک تغییر کوچک در ورودی یک خروجی کاملاً متفاوت تولید میکند. اینها را جلسه قبل کامل توضیح دادیم، که این الگوریتم رمزنگاری در جای جای این سیستم به کار گرفته میشود بعد حالا بیاییم ببینیم چگونه سیستم میخواهد کار بکند.
ببینید هر کدام از این بلوکها را در نظر بگیرید، یکی از این بلوکها را در نظر میگیریم، ساختار بلوک چه جوری است هر بلوکی یک سربرگ دارد و یک متن در واقع یک بدنه اصلی بلوک هست که تراکنشها در این بدنه اصلی ثبت میشوند و سربرگ هر بلوک مجموعهای از اطلاعاتی است که به صورت یک رشته هشتاد بایتی، اینها که میگویم باز ورژن عوض شده الان تغییر کرده، ولی شما با همین فعلاً بروید جلو، در واقع یک رشته هشتاد بایتی از اطلاعات است هشتاد بایت اطلاعات این سربرگ است، حالا من سربرگ را میخواهم اینجا یک خرده بازش بکنم که این سربرگ دقیقاً چیست، این هشتاد بایتی که گفتیم، جلسه قبل یک چیزی گفتیم، گفتیم یک دانه سی و دو بایت است، یک سی و دو بایت، اینها هر کدام در واقع چهار تا چهار بایت است، سی و دو سی و دو میشود شصت و چهار، این چهار تا میشود شانزده، شصت و چهار شانزده میشود هشتاد بایت .
حالا ببینیم هر کدام از این تکه دقیقاً چیست و چگونه عمل میکند. ببینید من یک نکتهای را اول، یک اصطلاحی را اول تعریف بکنم، اصطلاح هشت بلوک، هشت بلوک چیست، این سربرگ بلوک بود که در واقع یک رشته هشتاد بایتی است رشته نمیدانم آنها که کامپیوتر کار کردند ما انواع و اقسام دادههای کامپیوتری داریم مثلاً عدد داریم رشته داریم، رشته یعنی مجموعهای از کاراکترهاست به عنوان یک کاراکتری میشناسیم که نگاه عددی ندارد به آن چیز به عنوان یک کاراکتر میدانیم که آن کاراکتر میتواند عدد باشد میتواند حرف باشد میتواند علامت باشد، مجموعه همینها کاراکتر است، هشتاد تا از این کاراکترها را کنار هم بگذاریم میشود یک رشته هشتاد کاراکتری .
خوب هشت بلوک چیست، هشت بلوک این است که شما این رشته هشتاد بایتی سربرگ را سربرگ بلوک را به عنوان ورودی بدهید داخل این الگوریتم رمزنگاری هشت یک خروجی تولید بکنید، پس در واقع سربرگ هشتاد بایتی بلوک را به الگوریتم رمزنگاری بدهیم و یک خروجی تولید کنیم. به این خروجی میگوییم هشت بلوک، در واقع این هشت بلوک خروجی این الگوریتم رمزنگاری هست که ورودیش چی بوده، خود سربرگ بلوک بوده، خوب حالا این سی و دو بایت اولی هشت بلوک قبلی است، خوب حالا اینها را توضیح میدهیم دانه دانه، این سی و دو بایت اینجا میگویند ریشه درخت مرکل این چهار بایت تایمر است، این چهار بایت ورژن است، این چهار بایت هم درجه دشواری است این چهار بایت هم شمارنده است، حالا این چه جوری عمل میکند، ببینید اول از این سادهترش شروع کنیم، اگر یادتان باشد جلسه قبل یک نکتهای گفتم، آن پرتاب تاس را اگر یادتان باشد گفتم، گفتم من اگر یک مسابقهای برگزار کنم و به شما بگویم که هر کسی تاس را پرتاب بکند مثلاً اگر عددی که به دست میآورد مثلاً کوچکتر از سه باشد برنده است، یک موقع میگویم هر کس تاس را پرتاب کند عددی که به دست میآورد کوچکتر از چهار باشد برنده باشد، گفتم کدام مسابقه سختتر است، آن مسابقه که مقدار هدفش کوچکتر باشد، اگر من بگویم عدد کوچکتر از سه بیاوری برندهای این سختتر میشود، تا اینکه بگویم عددی که میخواهی بیاوری مثلاً از چهار کوچکتر باشد چرا چون دایره در واقع آن مقدارش را ما محدودتر و کوچکتر است و لذا احتمال این که آن مقدار بیاید کمتر است.
خوب حالا اینجا اول چند تا نکته را عرض کنم، تایمر چیست، این زمان سنج است فقط زمان را ثبت میکند پس نکته خاصی ندارد ورژن هم ورژن خود سیستم است که یک عدد ثابتی است، این هم باز یک نکته خاصی ندارد، اینها معمولاً چیزهای خاصی نیست، درجه دشواری یک عدد است که آن مقدار هدف را تعیین میکند در آن مثال جلسه قبل گفتم به شما که مثلاً من اگر به شما بگویم که یک خروجی تولید کنید از توی این سیستم در این الگوریتم رمزنگاری مثلاً گفتم یک جمله، مثلاً جمله من علی را دوست دارم، صفر، این را به عنوان ورودی میدهد به این SHA256 ، یک خروجی سی و دو کارکتری برای من تولید میکند آن خروجی که تولید میکند ممکن است مثلاً اینجوری باشد، داریم مثال میزنیم 23eb4054218 مثلاً همینجوری دیگر تصویر دو کاراکتر میآیم این صفر را میکنم یک، اگر صفر را بکنم یک. یک خروجی دیگر تولید میکند مثلاً میشود چی صفر پنج چهار ای، دی، همینجوری برو جلو، این یک را بکنم دو باز یک خروجی دیگر تولید میکند مثلاً، پنج ششای بی مثلاً برو جلو ، بحث سر این است که اگر من یک مقدار هدفی تعیین کنم یک مقدار هدف بگویم که آقا این دو را این شمارنده را هی اضافه کن مثلاً دو سه چهار همین طور برو جلو و هر دفعه این را اضافه میکنی خروجی که تولید میکنی با یک مقدار هدف مقایسه کن اگر مقدار خروجی که تولید شد از آن مقدار هدف کمتر بود مثلاً فرض کنید مقدار هدف ما این است، صفر صفر صفر صفر مثلاً دو هشت آ بی چهار مثلاً اینجوری برود جلو، یک چنین مقدار هدفی میگویند این شمارنده را هی زیاد کن یکی یکی اضافه کن و این جمله را باضافه این شمارنده بده به این الگوریتم رمزنگاری یک خروجی تولید کن، آن خروجی که تولید میکنی دانه دانه امتحان کن اگر این خروجی از این کمتر است، ما در واقع جواب در واقع من برنده هستم، ولی اگر کمتر نیست یک دانه دیگر به این ورودی به این شمارنده اضافه کن دوباره یک خروجی جدید تولید کن، خروجی جدید را با این مقدار هدف مقایسه کن پس ما اینجا یک مقدار هدف داریم، که هرچقدر این مقدار هدف عدد کوچکتری باشد پیدا کردن در واقع جواب برای این معما سختتر میشود این درجه دشواری که این جا هست، این درجه دشواری با یک فرمولی این مقدار هدف را برای شما تولید میکند.
بنابراین اگر شما درجه دشواری را تغییر بدهید ولی یک عدد است، آن هم یک عدد است درجه دشواری یک عدد است که آن عدد در یک فرمولی قرار داده میشود این مقدار هدف را برای شما ایجاد میکند، برای همین میگوییم درجه دشواری یعنی شما درجه دشواری را تغییر بدهید آن مقدار هدف شما تغییر پیدا میکند و اگر مقدار هدف تغییر کرد.
پس قرار شد این درجه دشواری در واقع با یک فرمولی این مقدار هدف را تولید میکند که این مقدار هدف در واقع تعیین کننده این است که این مسئله چقدر سخت است یا آسان است شمارنده هم که همین عددی است که اینجا داریم در واقع این من علی را دوست دارم به جایش بردارید این هفتاد و شش بایت را بگذارید، این هفتاد و شش بایت هشت بلوک قلبی میشود درخت مرکل، تایمر، ورژن درجه دشواری این هم با هم میشود هفتاد و شش بایت، یک چهار بایت هم شمارنده است اینها در واقع همان هفتاد و شش بایت میشود، تا اینجا مثال من علی را دوست دارم گفتیم، شما به جای این بگذارید یک رشته از کاراکترها که هفتاد و شش بایت طولش است و این شمارنده که در واقع در این چیز وجود دارد که هی ما به آن مقدار دهی میکنیم، در واقع هی اضافه میکنیم.
جلسه قبل گفتیم هر کدام از این در واقع افرادی که دارند حسابها را ثبت میکنند حالا اینجا اینطوری نکشیدیم، فرض کنید این بلوک قبلی است، خوب این هم که هنوز نیست فعلاً خبری از آن نیست الان دعوا سر این بلوک است، هر تراکنشی که اتفاق میافتد البته این را باید توضیح بدهم، هر تراکنشی که ثبت میشود در واقع روی این یکی بلوک دارد ثبت میشود در این بلوک دارد ثبت میشود، تراکنشهایی که الان دارد اتفاق میافتد ولی ملت دارند سر حل معمای این بلوک تلاش میکنند خوب معمایی که در واقع میخواهند حل کنند چیست، معما همین معما هست، این هشت بلوک قبلی یعنی من بلوک قبلی را حل کردم، یک سربرگی برایش پیدا کردم که آن سربرگ را اگر بدهم به این اف اچای دویست و پنجاه و شش یک خروجی کمتر از مقدار هدف تولید میکند فرض کنید من آن هشت را پیدا کردم، شمارندهای که در بلوک قبلی اگر اضافه میشد خروجی که تولید میکرد مثلاً از این مقدار هدف کمتر بود، خوب آن را پیدا کردم، این میشود در واقع هشت بلوک این سربرگ بلوک قبلی، و از این هشش تولید میکند در واقع میشود خروجی آن سیستم که میشود هشت بلوک قبلی میگذارم اینجا.
تایمر و ورژن و درجه دشواری و شمارنده را گفتیم، از صفر شروع میشود هی یکی یکی اضافه میشود بنابراین این معما حالا شکل میگیرد پس من با یک معما مواجه ام، هفتاد و شش بایت مشخص است یک شمارنده دارد که دارد هی اضافه میشود و من این فرایند را اینقدر باید انجام بدهم تا به چی برسم، به یک هشتی برسم در واقع به یک خروجی از اینSHA256 برسم که از آن مقدار هدف کوچکتر است این میشود در واقع معمای هر بلوک، و کسانی که دارند اینجا این حسابها را در این بلوکها ثبت میکنند که اگر یادتان باشد جلسه قبل گفتیم، که هر کسی میتواند وارد این شبکه بشود و تراکنشها را ثبت بکند و در این مسابقه شرکت بکند به امید اینکه بتواند در واقع جایزه را مسئله را حل بکند و جایزه را ببرد که جایزهاش گفتیم چیست خود بیت کوین است، یعنی اگر من الان تراکنشهایی که ثبت میکنم اگر توانستم این بلوک را معمایش را حل کنم مثلاً فرض کنید بیست و پنج بیت کوین جایزه میگیرم این میشود جایزه کسی که توانست این معما را زودتر از بقیه حل بکند.
. خوب من ریشه درخت مرکل را توضیح بدهم بعد برویم ببینیم در واقع چگونه این جایزهها تقسیم میشود و چگونه جایزه داده میشود. خوب ریشه درخت مرکل چیست. اگر به لحاظ کامپیوتری بخواهم یک سری داده را با یک سری داده دیگر مقایسه بکنم خوب مثلاً فرض کنید شما دو تا فایل ورد را در نظر بگیرید این دو تا فایل ورد را میخواهید با هم مقایسه کنید میخواهید ببینید چه تغییراتی از این فایل ورود انجام شده تا رسیده به آن یکی فایل ورد و آیا اساساً این دو فایل ورد محتوایشان کاملاً منطبق بر هم است یا با هم تفاوت دارند، خوب شما وقتی این را میخواهید برای سیستم کامپیوتری تعریف بکنید آن بخواهد این مقایسه را انجام بدهد باید برود شروع کند چکار کند، دانه دانه از اولش شروع کند، مثلاً نگاه کند بگوید اولین گزینه، اولین خطی، اولین کاراکتری که در این فایل نوشته شده چیست بعد نگاه کند ببیند آن یکی فایل اولین کاراکترش چیست، اگر این دو تا مثل هم هستند برود دومین کاراکتر را مقایسه کند اگر دومیها مثل هم هستند، برود سومیها را مقایسه کند پس مقایسه بین اینها یک فرایندی است که شما از اول تا آخر متن را دانه دانه بروید جلو، حالا اگر مقیاس شما یک مقدار بزرگ بشود شاید یک خرده فرایند فرایند زمانبری باشد، شما برای این که بخواهید این سیستم را در واقع مقایسه را خیلی سریعتر بکنید و بتوانید در واقع قضاوت کنید آیا تغییری در این متن اتفاق افتاده یا نه.
برای این که این قضاوت کردن و این تأیید را سرعت ببخشید میآیید یک کاری انجام میدهید در واقع چکار میکنید خلاصهای از کل متن نمیگویم خلاصه، چکیده به معنای مقاله و اینها نیست، با یک فرایندی عصاره این متن را عصاره این فایل را در یک کد رمزی ذخیره میکنید و آن وقت این کدهای رمزی را با هم مقایسه میکنید، اگر این کدهای رمزی با هم یکی باشند، در نتیجه شما میتوانید اطمینان حاصل کنید که کل متنها مثل هم است، برای این که این روشن بشود، فرض کنید من یک بلوکی دارم در این بلوک یک سری این سربرگ است، یک سری تراکنشهایی ثبت شده است، فرض کنید تراکنش یک، تراکنشها هم به صورت یک سری رمز در واقع ثبت میشود در بلوک ها، یک سری رشتههای رمزی که خیلی مفهوم روشنی ندارد مثلاً فرض کنید ایکس، پنج چهار، خط فاصله دو یک چیز این جوری، یک چیز هشتاد کاراکتری، صد کاراکتری مثلاً، پس این تراکنش یک، تراکنش دو باز میبینم به صورت یک رشته چی ثبت میشود، تراکنش سه، تراکنش چهار، همین جوری بیایید تا آخر، فرض کنید تراکنش پنجاه، فرض کنید ما پنجاه تا تراکنش داریم که در این بلوک ثبت شده، الان من میخواهم ببینم فرض کنید این بلوک را من تکمیل کردم حالا فرض کنید یک کس دیگری هم همین بلوک را روی کامپیوتر خودش تکمیل کرده، گفتیم هر تراکنشی اتفاق میافتد گزارش آن تراکنش در کل شبکه اعلام میشود و همه آن کسانی که تراکنشها را دارند ثبت میکنند، آن را در آن نسخه محلی از بلوک ثبت میکنند مثلاً من روی کامپیوتر خودم روی بلوکی که دارم ثبت میکنم ثبت میکنم، فکر کنید آیا این چیزی که من ثبت کردم با آن چیزی که شما ثبت کردید یکی هست یا نه، یک موقع است من میآیم درخت مرکل را با هم مقایسه میکنم. چکار میکنم ببینید آن الگوریتم رمزنگاری یادتان هست اگر فرض کنید من تراکنش یک را که یک رشتهای از کاراکترها است، این تراکنش را به عنوان ورودی بدهم به آن الگوریتم رمزنگاری هشت، و یک خروجی تولید بکنم، اسم آن خروجی را میگذارم اچ یک، هشت تراکنش یک، بعد برای تراکنش دو باز این رشته را به عنوان ورودی میدهم یک هشتی تولید میکند میشود اچ دو همینطور میآیم پایین اچ سه، اچ چهار تا اچ پنجاه، خوب بعد میآیم چکار میکنم.
اچ یک چیست، یک رشته سی و دو کاراکتری است، درست است هر کدام از اینها یک رشته سی و دو کاراکتری است، میآییم این دو تا رشته سی و دو کاراکتری را، یعنی اچ یک و اچ دو را میگذارم کنار هم، خوب مثلاً فرض کنید اچ یک اگر باشد فرض کنید یک رشته ای، رشته سی و دو کاراکتری اچ دو هم در رشته سی و دو کاراکتری میچسبانم ادامه همان میشود یک رشته چند کاراکتری، شصت و چهار کاراکتری پس اچ یک باضافه اچ دو میشود یک رشته شصت و چهار کاراکتری، این رشته شصت و چهار کاراکتری همینطور جفتی، یعنی اچ سه و اچ چهار را به همدیگر میچسبانم و اچ چهل و نه با اچ پنجاه را به همدیگر میچسبانم، پس هر کدام اینها میشود یک رشته شصت و چهار کاراکتری، دوباره هر کدام از این رشتههای شصت و چهار کاراکتری را میدهم که آن الگوریتم رمزنگاری هشت یک خروجی جدید تولید میکنم، پس این دو تا را میدهم به هشت. یک هشت جدید از آن تولید میکنم که میشود اچ یک دو که این اچ یک دو در واقع باز هم میشود یک رشته سی و دو کاراکتری که در واقع یک جوری خلاصه این اچ یک و اچ دو است یعنی اگر من یک تغییر کوچک در اچ یک یا اچ دو بدهم این اچ یک دو هم تغییر میکند به عبارت دیگر اگر من بخواهم دستکاری کنم در حسابها مثلاً میخواهم یک تراکنشی را غلط بنویسم یا یک تراکنش جدیدی را اضافه کنم که دیگران چیز نکردند بالاخره آن تراکنش به صورت یکی از این اچ یک یا اچ دو یا اچ سه اضافه میشود. آن تراکنش اگر اضافه شد، آن وقت این تراکنش اچ یک دو هم تغییر پیدا میکند چون گفتیم هر تغییر کوچک درورودی باعث تغییر در خروجی آن الگوریتم میشود. حالا اچ سه و اچ چهار خروجیش میشود چی، اچ سه چهار، و همینطور بیایید پایین اچ چهل و نه پنجاه.
بعد میآییم چکار میکنیم دوباره همان کار را اینجا انجام میدهیم، یعنی باز دوباره اچ یک اچ دو رشته شصت و چهار کاراکتری، دوباره این شصت و چهار کاراکتری را میدهیم به همین طوری اینجا میشود چی آخرش، از ته آن الان من اینجا تعداد چیزهایی که دارم بیست و پنج تاست، اولش پنجاه تا بود، جفت بروم جلو آخریش میشود چند تا، در این مرحله میشود بیست و پنج تا ، در این بیست و پنج تا که شد، اگر من جفت جفت بروم جلو، آخرش یک دانهاش خالی میماند آن یک دانه که خالی میماند یعنی هر تعداد فرد آن که اضافه میماند تکرار میکنیم بنابراین این آخری را تکرار میکنم چرا چون تا این قبلی تمام شده بیست و چهار تا اینجا انجام شده جفتی، این یک دانه تنها مانده پس میشود چی اچ چهل و نه پنجاه، و این طرف چند تا میماند بیست و چهار تا را تقسیم بر دو بکنیم میشود دوازده تا با یک دانه میشوید سیزده تا، یعنی در این مرحله ما سیزده چیز داریم دوباره سیزده تا را جفت جفت دو تا دو تا با هم ترکیب میکنیم و یک خروجی جدید میگیریم همین جوری، یعنی همین جوری دو تا دو تا میرویم جلو، هر وقت تعدادش فرد بود، آن آخری را تکرار میکنیم با این ترتیب برویم جلو، آخرش به یک اچ یک دو سه چهار پنج شش تا پنجاه میرسیم که این اچ یک دو سه چهار پنج شش تا پنجاه تا در واقع خلاصهای از تراکنشهایی است که در این بلوک ثبت شده، به عبارت دیگر شما اگر یک تغییر کوچک در یکی از این تراکنشها انجام بدهید، این چیزی که به دست میآورید دیگر متفاوت خواهد شد، و متفاوت از آن چیزی خواهد بود که بقیه به دست آوردند پس انگیزهای برای تقلب هم وجود ندارد، انگیزهای برای این که دستکاری هم بکنیم وجود ندارد، خوب پس این هم شد چی، به این میگوییم ریشه درخت مرکل.
من اگر بخواهم دو بلوک را، فرض کنید یک بلوک را من آمدم تراکنشها را ثبت کردم اگر بخواهم چک کنم آیا این دو بلوک دقیقاً مثل هم هستند یا نه یا تفاوت با هم دارند کافی است درخت مرکلی بلوکی که در واقع من در آن ثبت کردم باز مطمئن هستم تمام تراکنشها ثبت شده در این دو بلوک مثل هم است حالا توجه داشته باشید، ریشه درخت مرکل هم حل شد، حالا در آن سربرگ گفتیم هشت بلوک قبلی، ریشه درخت مرکل و اینجا این چهار تای دیگر، ورژن و تایمر و درجه دشواری و شماره حالا اگر من خوب دقت کنید گفتیم که وقتی هشت حالا این را از اینجا توضیح بدهم ببینید تایمر که یک عدد است مقدارش راحت بر اساس زمان به دست میآید خیلی نکته خاصی ندارد، ورژن هم یک عدد است، این هم نکته خاصی ندارد، درجه دشواری هم باز یک عدد است، خوب این هم عددش نکته خاصی ندارد مقدار شمارنده هم در ابتدا صفر است پس آن هم مشخص است، ریشه درخت مرکل هم به این ترتیب به دست میآید، پس من برای هر بلوک راحت میتوانم ریشه درخت مرکلش را به دست بیاورم، مسئله کی شروع میشود، در واقع معما کی طرح میشود، زمانی که هشت بلوک قبلی به دست بیاید، یعنی فرض کنید من بلوک قبلی را معمایش را حل کردم، هشت بلوک قبلی را به دست آوردم، به محض اینکه هشت بلوک قبلی را به دست آوردم، در واقع سربرگ بلوک فعلی بگذارم تمام در واقع مواردی که درسربرگ این بلوک لازم دارم دیگر دارم بنابراین حالا میتوانم چکار کنم، معمای این بلوک را شروع کنم حل کردن، یعنی به محض اینکه هشت بلوک قبلی پیدا شد و تأیید شد، حالا تأیید شدن آن را عرض میکنم و پذیرفته شد، حالا هشت بلوک قبلی میآید در بلوک فعلی، در سربرگ بلوک فعلی و حالا مسئله این بلوک طرح میشود چه جوری مسئلهاش طرح میشود، این جوری بر اساس درجه دشواری یک مقدار هدف محاسبه میشود گفتم یک فرمولی دارد، مقدار دشواری را میگذاری در آن فرمول مقدار هدف به دست میآید بعد چکار میکند میگوید بقیه گزینهها را دارم شمارنده را از صفر شروع میکنم یکی یکی اضافه میکنم تا زمانی که مقدار هشت این بلوک از آن مقدار هدف کمتر بشود، خوب هر کسی که زودتر به این مقدار شمارنده برسد که این اتفاق در آن میافتد این برنده است، در واقع آن توانسته این معما را حل بکند و جایزه میبرد، جایزهاش گفتیم بیست و پنج بیت کوین است.
بخشید اینجا مثال گفتم بیست و پنج بیت کوین که آن جایزه را توضیح میدهم چه جوری، پس اصل معمایی که در هر بلوکی طرح میشود و ملت سعی میکنند آن معما را حل کنند این است، این روشن بشود که این معما چیست، بعضی میگویند معادلات ریاضی حل میشود نه معادلهای حل نمیشود درواقع ما دنبال پیدا کردن یک شمارندهای هستیم که بتواند مقدار هشت بلوک را از مقدار هدفی کمتر بکند، خوب این تا اینجا، نکته بعدی که باید مطرح کنیم این است که جایزهای که داده میشود چقدر است؟ در بیت کوین هر دویست و ده هزار بلوک که حل میشود، جایزه نصف میشود، شروعش با پنجاه بیت کوین بوده، یعنی از بلوک صفر یا بلوک یک تا بلوک دویست و ده هزار، هر کسی در این فرایند شرکت میکرد، اگر میتوانست معمای بلوک را حل بکند پنجاه بیت کوین جایزه میگرفت، الان رسیده به چند، الان رسیده به شش و بیست و پنج صدم، یعنی یک بار نصف شد، شد چقدر، بیست و پنج، یک بار دیگر نصف شد، شد دوازدهمی، یک بار دیگر نصف شد شد شش و بیست و پنج صدم، ببینید مقدار شمارنده قرار نیست کمتر از هشت بلوک بشود ما شمارنده را هی مقدار میدهیم تا در واقع هشت بلوک از آن مقدار هدف کمتر بشود هشت بلوک گفتیم چیست هشت بلوک خروجی این سیستم رمزنگاری هشت است در صورتی که ورودیش آن سربرگ باشد. یعنی شما مقدار شمارنده را تغییر میدهید و سربرگهای مختلفی را تولید میکنید آن سربرگ را به عنوان ورودی میدهید به سیستم رمزنگاری هشت و یک خروجی تولید میکنید آن خروجی باید از مقدار آن هدف کمتر باشد، حل شد؟
دانشپژوه: پروسهای تعریف کردید در محاسبات و تولید هشت و جای گذاری خودکار انجام میشود یا خود فرد و کاربر این کارها را انجام میدهد، یا نرم افزاری این کارها را میکند یعنی نقش فرد چیست، خودش تک تک این عملیاتها را انجام میدهد یا نه؟
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): نه، اینها را کلاً نرم افزار انجام میدهد و این نرم افزار کلاً متن باز است و شما میتوانید خود نرم افزار را ببینید و کدهای نرم افزار را ببینید و چک کنید خیلی چیز در واقع جعبه سیاهی هم نیست داخلش را میشود کاملاً مشاهده کرد ولی کارها کاملاً همهاش نرم افزاری هست، ما میخواهیم توضیح بدهیم این نرم افزار میخواهد چکار بکند.
دانشپژوه: عرض من این است واقعاً فرد کاری انجام نمیدهد، انگار بر اساس حساب احتمالات و شانس ممکن است در آینده جایزهای بگیرد، ولی خودش کار محاسباتی انجام نمیدهد، انگار صفحهای در کامپیوترش باز کرده، دارد کارهای در صفحهاش را انجام میدهد، بدون این که خودش کاری کند، بر اساس حساب احتمالات ممکن است به جواب برسد و یک جایزه بگیرد به همین آسانی یا نه باید پروسهای انجام بدهد.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): نه در واقع این آدم چکار دارد میکند، کاری که ایشان دارد میکند این است که توان پردازشی که دارد میآورد به اشتراک میگذارد در این سیستم و اگر به درآمدی دارد میرسد به خاطر این که یک توان پردازشی آورده در سیستم در واقع به اشتراک گذاشته، و الا خودش کاری نمیکند، اینها که ماینر نصب میکنند در واقع یک مشت کامپیوتر است، کامپیوترها را میآید شبکه میکند نصب میکند و متصل میشود به شبکه در واقع کل شبکه بیت کوین، و در واقع در محاسبات و ثبت داده و حل این مسئله توان پردازشی به کار میبرد، برق مصرف میکند کامپیوتر روشن است و این کار را انجام میدهد و الا این آدم هیچ کار خاصی انجام نمیدهد.
دانشپژوه: پس همه آدمهایی که در این سیستم هستند هیچ تفاوتی با هم ندارند، اینها قدرت سیستمشان بالا پایین بشود تفاوتی ایجاد نمیکند و صرفاً براساس حساب احتمالات و شانس یکیشان برنده میشود.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): نه عرض میکنم شانسی نیست اینها را توضیح میدهم نه شانس نیست، ببینید توان پردازشیها میتواند متفاوت باشد لزوماً یکی نیست اینها را توضیح میدهم. ببینید الان تصویر هست، ببینید نکته بعدی که وجود دارد این است که کل سیستم به گونهای طراحی شده که هر بلوکی خوب در ده دقیقه مسئلهاش حل بشود ممکن است بگویی چطور این طراحی اتفاق افتاده، اینجوری است، سیستم به صورت کاملاً هوشمند میآید چکار میکند، یادتان باشد گفتیم یکی از موارد ثبت داده، یکی از گزینههایی که در سربرگ هر بلوکی بود تایمر بود، این تایمر در واقع زمان شروع و پایان این پیدا کردن یعنی از زمانی که معمای بلوک طرح میشود تا زمانی که معمای بلوک حل میشود این زمان را ثبت میکند که این تایمر در واقع ممکن است یک بلوکی مثلاً معمایش سی و نه دقیقه و پنجاه ثانیه مثلاً ثبت بشود حل بشود خوب ممکن است یک بلوکی معمایش مثلاً میگویم در ده دقیقه و چهل ثانیه، حل بشود، خوب این کاملاً نمیگوییم تصادفی است، ولی قابل پیش بینی نیست که دقیقاً میگوییم معما چگونه حل بشود، ولی سیستم به گونهای هوشمندانه آن درجه دشواری را به گونهای تغییر میدهد که به طور متوسط هر بلوکی در ده دقیقه حل بشود.
چگونه این کار را انجام میدهد اینجوری، فرض کنید ده تا بلوک قبلی، خوب ده بلوک قبلی میآید یک میانگینی از زمان حل معمای بلوک را در مثلاً ده بلوک قبلی، بیست بلوک قبلی در نظر میگیرد بعد اگر ببیند فرض کنید توان پردازشی کامپیوترها رفته بالا، سرعت کامپیوترها رفته بالا، سرعت پردازش، سرعت این که ورودی بدهد خروجی بگیرد، هر چقدر سرعت برود بالاتر زمانی که میرسد تا شما به آن جواب برسید کوتاهتر میشود بعد اگر مثلاً سیستم این زمانها ثبت میشود، این زمانها را درنظر میگیرد مثلاً میگوید در ده بلوک قبلی این به طور متوسط در نه دقیقه و سی ثانیه، خوب این معما نه دقیقه و سی ثانیه بوده، سیستم متوجه میشود گویا توان پردازشی کامیپوترهایی که دارند این کار را انجام میدهند رفته بالا چرا چون سرعتشان رفته بالا، در کمتر از ده دقیقه دارند حل میکنند بنابراین میآید چکار میکند آن درجه دشواری که آنجا نوشته بودم درجه دشواری از روی مقدار هدف به دست میآید، آن درجه دشواری را تغییر میدهد یک ذره سختتر میکند مسئله را، آن درجه دشواری را تغییر داد، آن مقدار هدف مقدار کوچکتری میشود، وقتی مقدار هدف کوچکتر شد، در واقع حل معما سختتر میشود، وقتی سختتر شد، این دفعه دیگر در این بلوک دیگر مثلاً میرود روی ده دقیقه، اگر فرض کنید به هر دلیلی کامپیوترهایی که در این شبکه هستند سرعت پردازش آنها بیاید پایین یا توان پردازشی شان بیاید پایین یا یک عدهای بی خیال بشوند ماینرهایشان را ببندند جمع بکنند توان پردازشی سیستم اگر بیاید پایین مثلاً معما به جای اینکه در ده دقیقه حل بشود در ده دقیقه و چهل ثانیه حل بشود باز سیستم وقتی فکر میکند که آقا این معما دارد بیش از ده دقیقه طول میکشد درجه دشواری را کم میکند و معما تازهتر میشود بنابراین سیستم به صورت اتوماتیک درجه دشواری را به گونهای تنظیم میکند که به طور متوسط هر بلوک در ده دقیقه حل بشود، این یک نکته.
و بر اساس این که هر بلوک در ده دقیقه حل میشود، این دویست و ده هزار بلوک که گفتیم در هر دویست و ده هزار بلوکی که حل میشود معمای بلوک در واقع جایزه بلوک نصف میشود، این دویست و ده هزار بلوک را اگر هر بلوکی را ده دقیقه حساب کنید حول و حوش چهار سال طول میکشد، میتوانید خودتان محاسبه کنید این تقریباً چهار سال، مثلاً سال دو هزار و نه، دو هزار و ده، اواخر دو هزار نه و دو هزار ده حساب کنید از دو هزار ده تا دو هزار و چهارده پنجاه بیت کوین، از دو هزار و چهارده تا دو هزار و هیجده مثلاً بیست و پنج بیت کوین، از دو هزار هفده هیجده تا دو هزار و بیست و یک تا همین مرداد فکر کنم امسال بود شاید پارسال نمیدانم که دوازدهمین بیت کوین بود که از مرداد پارسال به بعد شده شش و بیست و پنج صدم بیت کوین جایزه حل بلوک.
خوب حالا سوال با این اوصاف ما کلاً چند تا بیت کوین ممکن است استخراج بشود، یعنی بالقوه چند تا بیت کوین داریم ما باید جمع بزنیم، ببینید دویست و ده هزار تا اینطوری بگویم تعداد کل بیت کوینهای قابل استخراج، ببینید یک نکته را عرض کنم این جایزه از جیب هیچ کسی پرداخت نمیشود، تولید میشود، در واقع وقتی میگوییم آقا تو این برگه را حل کردی این بلوک را معمایش را حل کردی، در واقع از هیچ به شما بیت کوین میدهیم، از کسی بیت کوین نمیگیریم به شما بدهیم در واقع اینجا بیت کوین انگار تولید میشود به خاطر همین هم و بعد یک نکته دیگر، این فرایند در واقع حل مسئله وقتی طرف جواب را پیدا کرد، جایزه بیت کوین میبرد، این شبیه این است که یک کسی دارد میرود معدن طلا را جستجو میکند و از توی آن طلا پیدا میکند، به خاطر همین هم به این عملیات در واقع حسابرسی و حل معما من بیایم شروع کنم سیستم کامپیوتری را نصب کنم بیاید این معما را حل بکند، به این کار میگویند در واقع معدن کاوی، ماینینگ، ماینینگ یعنی معدن کاوی، و این ماینرها در واقع کیها هستند، آنها که معدن کاو هستند و معدن چی هستند، پس این معنای ماینینگ و اینها که میگویند در واقع یک جور تمثیل است، در واقع معدنی وجود ندارد که داریم این کار را انجام میدهیم حالا ببینیم کلاً چند تا بیت کوین قابل استخراج هست، پس این استخراج بیت کوین، ماینینگ و اینها معنیش این است روشن شد.
کل بیت کوین هم استخراج میشود چقدر است ببینید پنجاه تا بیت کوین در دویست و ده هزار تای اول ، به اضافه بیست و پنج تا بیت کوین ضربدر دویست و ده هزار تای دوم، باضافه دوازدهمین تا در دویست و ده هزار تای سوم و همینجوری ادامه درست، از این دویست و ده هزار تا فاکتور بگیریم میشود دویست و ده هزار تا ضربدر پنجاه باضافه بیست و پنج باضافه دوازده و نیم باضافه شش و بیست و پنج صدم باضافه همین جوری برود تا آخر درست که این مجموع میشود چی میشود یک سری هندسی، یک دنباله هندسی که اگر خوانده باشید، مجموعه شان میشود حساب کرد که مجموع این را بخواهید حساب بکنید، میشود صد، پنجاه باضافه بیست و پنج، ببینید اگر صد داشته باشیم اینجا از این صفر باشد این صد باشد پنجاه باضافه بیست و پنج، باضافه دوازده و نیم باضافه شش و بیست و پنج، ببینید همینجوری داریم تیکه تیکه میکنیم اینها را با هم جمع کنیم میشود صد، بنابراین صد ضربدر دویست و ده هزار تا میشود چقدر بیست و یک میلیون، پس کل بیت کوینهایی که قابل استخراج هست میشود بیست و یک میلیون خوب این از این.
اگر یادتان باشد ما گفتیم که اگر من میخواهم حسابرسی به تراکنشها در واقع از حالت متمرکز خارج بشود و به صورت غیر متمرکز در بیاید علی القاعده کسانی که میخواهند مشارکت کنند در این فرایند ثبت اطلاعات، باید یک انگیزهای داشته باشند برای این کار، من مریض نیستم کامپیوترم را روشن بگذارم که مثلاً یک سری اطلاعات را ثبت کنم خوب چرا باید این کار را انجام بدهم خوب برای این که من انگیزه پیدا بکنم، سیستم آمده چکار کرده، یک سیستم جایزه یک جور در واقع جایزه ایجاد کرده که من انگیزه پیدا کنم برای رسیدن به آن جایزه بیایم این کار را انجام بدهم بنابراین در واقع هدف از این جایزه دادن همین است و الا اگر این نبود هیچ کس نمیآمد این کار را انجام بدهد. آن وقت نکتهاش این است من به انگیزه رسیدن به آن جایزه دارم این کار را انجام میدهم.
دانشپژوه: پشتوانه خاصی دارد.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): بله هیچ نکته خاصی ندارد پشتوانه خاصی ندارد.
در مورد امنیت این شبکه بگویم، ببینید یکی از ادعاهایی که میشود این است که آقا این سیستم ثبت داده بسیار بسیار امن است و امکان حک سیستم وجود ندارد در واقع، چرا چون غیر متمرکز است، چون در سیستمهای غیر متمرکز این احتمال وجود دارد، شما مثلاً هم سایبری اتفاق بیافتد و سیستم حک بشود اینجا یک جای متمرکزی وجود ندارد که بخواهید اینجا را حک کنند.
منتها نکتهای که وجود دارد این است حالا آن کسانی که در واقع میخواهند در این فرایند شرکت بکنند چه تضمینی وجود دارد که اینها دستکاری نکنند در اطلاعات، صحبت سر این است که ما میخواهیم ثبت اطلاعات بدون دستکاری اتفاق بیافتد سیستم امن باشد، آن تضمینی که وجود دارد برای ثبت اطلاعات این است که اگر شما فرض کنید من به عنوان یکی از اشخاصی که در آن سیستم ثبت داده آمده چکار میکنم اطلاعات را ثبت میکنم، اگر بخواهم یک دستکاری در یک تراکنشی انجام بدهم، فرض کنید من این تراکنش شماره یک را، میخواهم یک دستکاری در آن انجام بدهم، یک تراکنش دیگر به جای آن بگذارم چه اتفاقی میافتد، ریشه درخت مرکل این بلوک تغییر پیدا میکند و وقتی ریشه درخت مرکل این تغییر پیدا کرد، در سربرگ یکی از گزینههایی که در سربرگ وجود داشت خود ریشه درخت مرکل بود، آن ریشه درخت مرکلی که من در این سربرگ نوشتم با ریشه درخت مرکلی که دیگر ثبت کنندگان نوشتند متفاوت خواهد شد، بنابراین اساساً مسئلهای که من دارم حل میکنم با مسئلهای که دیگران دارند حل میکنند متفاوت است مثل این میماند وقتی دستکاری میکنم، مثل این میماند من علی را دوست دارم، من دارم این جمله را هی صفر یک دو سه شمارنده میگذارم میروم جلو، بقیه مثلاً جمله من محمد را دوست دارم، صفر یک دو سه چهار میروند جلو، طبیعتاً من اگر اینجا این شمارنده بگذارم و به یک جوابی هم برسم با جوابی که بقیه رسیدند متفاوت است چرا، چون این جمله با این جمله متفاوت است گفتیم یک تغییر کوچک باعث میشود اساساً جوابها کاملاً متفاوت باشد.
توی این فرایند جستجو هم توجه داشته باشید این شمارنده از صفر شروع میشود و ادامه پیدا میکند یعنی مثل این میماند که من یک محور دارم این نقطه آغاز من است از اینجا شروع میکنم یک دانه یک دانه میروم جلو، بنابراین کسی نمیتواند این وسط چیز بکند، یک نکته عرض کنم این شمارنده که میرود جلو ممکن است اینجا فرض کنید عدد مثلاً ده هزار، فرض کنید عدد ده هزار جواب این مسئله باشد، یعنی من این صفر را بگذارم ده هزار مثلاً از آن مقدار هدف کمتر بشود، آیا این تنها جواب این مسئله است نه ممکن است من بروم جلوتر مثلاً در پانزده هزار باز هم پانزده هزار یکی دیگر از جوابهای این مسئله باشد ممکن است بروم جلوتر، مثلاً یک میلیون این هم یکی از جوابهای مسئله من باشد درست اما توی سیستم دیگر من دنبال این یکی جوابها نمیگردم، یعنی از صفر شروع میکنیم به اولین جواب که رسیدیم میشود جواب مسئله کسی دنبالش را نمیگیرد بگوید بقیه جوابها چیست، بعد در اینجا از صفر که شروع میکنیم همه دارند از صفر شروع میکنند و همه دارند از اینجا میروند جلو، هر کس تندتر حرکت بکند زودتر به جواب میرسد و زمان شروع مسئله هم همزمان است یعنی تا وقتی بلوک قبلی حل نشده کسی نمیتواند بیاید مسئله این بلوک را حل بکند، یعنی کسی نمیتواند جلوتر از بقیه شروع کند به حل مسئله، خوب این از این جهت تقلب اینجا اتفاق نمیتواند بیافتد و این که هر کسی سریعتر باشد زودتر به جواب میرسد.
این را در استخراج یک خرده بیشتر توضیح میدهیم که این یک تغییری میکند. شانسی هم نیست، بله برای ما قابل پیش بینی نیست که این ورودی بدهیم خروجی که تولید میکند چیست، اما این به معنای تصادفی بودن نیست، یعنی یک الگوریتم است آن الگوریتم را پیاده بکنید شما مثلاً میگویم، این علی را دوست دارم اگر هزار بار به این الگوریتم بدهید یک خروجی تولید میکند من این جمله را بدهم به الگوریتم همان خروجی را تولید میکند که شما بگویید همان خروجی، یعنی خروجی کاملاً برای این جمله یک خروجی منحصر به فرد است این خروجی اصلاً تصادفی نیست، ولی چون برای ما قابل پیش بینی نیست، گاهی وقتها فکر میکنیم که تصادفی است ولی تصادفی نیست، ولی این که در کجا در چه عددی به آن جواب میرسیم این هم باز تصادفی نیست، منتها ما چون نمیدانیم خیال میکنیم که تصادفی است.
دانشپژوه: میخواستم بدانم این که فرمودید معما همان تعداد تراکنش هاست، خود این تراکنشها از کجا میآید که معمایش شده تعداد تراکنش ها، کیها این را انجام میدهند.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): یک توضیح بدهم، این را ببینید معما تعداد تراکنشها نیست، ببینید یک عده هستند کاربر این سیستم هستند، یک عده ثبت کنندگان اطلاعات هستند، یعنی ممکن است ده نفر دارند اطلاعات را ثبت میکنند ولی هزار نفر دارند تراکنش انجام میدهند، لزوماً هر کسی که تراکنش انجام میدهد در ثبت داده مشارکت نمیکند آن کسانی که دارند در ثبت داده مشارکت میکنند آنها علاوه بر اینکه در ثبت داده دارند مشارکت میکنند دارند یک معمایی را حل میکنند که در قبال حل آن معما به یک جایزهای میرسند، اما کارکنان آن سیستم تنها اینها نیستند، کسانی هستند ممکن است من یک ولتی بخرم، یک ولتی ثبت کنم و شروع کنم خرید و فروش بیت کوین کنم، اصلاً هم عملیات ماینینگ انجام ندهم فقط دارنده بیت کوین هستم، مالک بیت کوین هستم پس لزوماً اینطور نیست هر کسی که دارنده و مالک بیت کوین هست در فرایند ثبت داده هم مشارکت بکند، نه آن فرایند ثبت یک فرایند جداست ولی هر تراکنشی که من به عنوان دارنده بیت کوین دارم انجام میدهم گزارشش به افرادی که دارند ثبت میکنند میرسد در شبکه و آنها آن تراکنش را ثبت میکنند.
دانشپژوه: وقتی این معما حل شد، مگر نمیگویید بیت کوین تولید میشود ته آن، یعنی این کارها منجر به استخراج بیت کوین میشود، قبلش تراکنشی باید بشود، یعنی یک بیت کوینی وجود داشته باشد این از کجا به وجود میآید.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): اگر فرض کنید من به عنوان یکی از افرادی که دارم ثبت داده میکنم یعنی این اطلاعات را دارم ثبت میکنم به عنوان ماینر، به عنوان کسی که استخراج گر است ماینر است، هم در فرایند ثبت داده، هم در حل مسئله بیت کوین دارم مشارکت میکنم، اگر فرض کنید من توانستم این معما را حل بکنم و این جایزه را من بردم، این بیست و پنج بیت کوین جدیدی که فرض کنید به عنوان جایزه به من پرداخت میشود من بیت کوینها را حالا میتوانم در شبکه خرج بکنم این که میگویید تراکنش از کجا میآید، بالاخره قبلاً یک بیت کوینهایی تولید شده، این بیت کوینها بالاخره در یک سری تراکنشهایی الان دست یک عدهای است، ممکن است من مثلاً پنج بیت کوین داشته باشم، شما شش بیت کوین داشته باشید حالا منی که پنج بیت کوین دارم در شبکه خرج میکنم حالا این خرج کردن میتواند خرید یک کالا باشد، میتواند در صرافیهای بیت کوین باشد همه اینها میتواند باشد، خریدهای اینترنتی باشد یعنی آن بحث خرج کردن اول بالاخره تولید میشود بانک مرکزی اول یک پولی را تولید میکند بالاخره در حساب یک نفر اولش میآید، حساب یک نفر اولش شارژ میشود، حالا این یک نفر وقتی خرج کرد، حالا این پول میافتد در گردش اقتصاد این خرج میکند میرود در جیب آن یکی، آن یکی خرج میکند میرود در جیب آن یکی.
دانشپژوه: بیت کوین از کجا تولید میشود.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): در واقع تولیدش به این است که جایزه میدهیم، هر کسی که در این فرایند مشارکت کند به او جایزه میدهیم حالا این که جایزه را گرفت شروع میکند به مبادله کردن.
دانشپژوه: شما فرمودید پیرو شانس نیست، یا باید شانس را بپذیریم یا اینکه بگوییم تابع سرعت و قدرت پردازشگرها است، یعنی این که همه آن کارهایی که من دارم انجام میدهم به عنوان ثبت کننده دادهها دیگری هم دارد انجام میدهد، دو تایش سیستمی است و هر چه زودتر به اندازه مورد نظر برسد همه مان داریم این را تند تند میرویم تا به عدد مورد نظر که جایزه دارد برسیم صرفاً اگر شانس نباشد، به این مربوط میشود که قدرت پردازشگرهای هر که سریعتر و بیشتر باشد آن علی القاعده احتمال برنده شدنش بیشتر است اگر این باشد و من درست فهم کرده باشد این طوری انگیزه برای تعداد کمتری از ثبت کنندهها میماند که در این سیستم بمانند و این احتمال این که حالا هر چه تعداد فکر کنم بیشتر باشد برای ثبت احتمال این که در آن تخلف بشود کمتر است، چون بالاخره هر چه افراد ثبت کننده بیشتر باشند، به نظر امنیت بیشتری تولید میکند.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): این فهم شما کاملاً درست است ولی یک نکتهای دارد که آن نکتهاش را در بحث استخراج عرض کنم روشن میشود ولی تا اینجا که فرمودید بله کاملاً درست است، تا اینجا که گفتید این فهم شما کاملاً درست است اگر من ده نفر ثبت کننده داشته باشیم، هر کدامش که سرعتش بالاتر باشد قطعاً آن به جواب خواهد رسید یعنی اینجا حتی شانس هم نیست یعنی ما قاطعانه میتوانم بگویم هر کسی که سرعتش بالاتر است زودتر میرسد چون همه دارند یک مسیر را میروند هر کسی سرعتش بالاتر باشد زودتر به این مطلب میرسد در این شکی نیست، حالا ممکن است بگوییم اگر اینطوری است، فقط آن بابایی که از همه سرعتش بالاتر است انگیزه دارد بماند چون بقیه دیگر انگیزهای برای ماندن ندارند میدانند قطعاً جایزه را نخواهند برد، دو تا نکته است، نکته اول این است که خوب اینها هم تلاش میکنند توان پردازش ببرند بالا میگوید درست است سرعت، با اضافه کردن توان پردازشیهای بیشتر مثلاً سیستمهای بیشتری را به هم ببندند در واقع شبکه بکنند و توان پردازشی خود را ببرند بالا، پس این خودش میتواند یک انگیزه باشد که من توان پردازشی خود را ببرم بالا نه اینکه بگذارم بروم، این نکته اول، نکته دوم بحث استخراج است.
دانشپژوه: دو تا سوال دارم یکی اینکه از کجا میدانید روشی که استخراج میشود بیت کوین شانسی نیست شما که نمیدانید سازوکار این معادله این ماینرها یا کامپیوتر پردازشگری که هست اینها را میسازد از کجا میدانید شانسی نیست اولاً، دوماً اگر کسی بتواند اینها را باز کند، این رمزها را بتواند این معادله را کشف کند، میتواند به خیلی از این خردهها دست پیدا کند این را از کجا میخواهیم بفهمیم سومی در مورد مالیت اینهاست که از کجا ما اعتبار مالیت کنیم برای اینها.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): ببینید سه نکته فرمودید یکی بحث شانسیگوریتم است الگوریتم یعنی چی یعنی از یک نقطهای شروع میشود با یک درواقع فرایند کاملاً مشخص پیش میرود جلو، در الگوریتم اصلاً بحث تصادف این را اگر کسی باز بکند، مثلاً توی آن را ببیند شاید بتواند رمزهایش را بفهمد من میگویم این باز هست، نمیخواهد کسی برود بازش کند، گفتم اصلاً بحث استخراج قبلش. کارمزد در تراکنشهایی که انجام میشود یک کارمزدی هم پیشنهاد، کسی که میخواهد یک تراکنشی را انجام بدهد یک کارمزدی را هم پیشنهاد میدهد فرض کنید من میخواهم یک تراکنشی انجام بدهم پنج بیت کوین را میخواهم بفرستم به آقای الف مثلاً میآیم چکار میکنم در سیستم اعلام میکنم من پنج بیت کوین میخواهم بفرستم برای آقای الف، آن وقت این پنج بیت کوین را، سیستم میگوید چقدر کارمزد حاضری بپردازی مثلاً من میگویم یک درصد کارمزد، خوب یک دهم درصد فرض کنید یک دهم درصد میخواهم کارمزد بپردازم آن وقت سیستم میآید چکار میکند اگر این یک دهم درصدی که من پیشنهاد دادم نسبت به بقیه افرادی که کارمزد پیشنهاد دادند، این خودش یک بازاری شکل میگیرد برای کارمزد، یعنی هر کس کارمزد بالاتر پیشنهاد بدهد، تراکنش او مقدم میشود، جلو میافتد اگر من کارمزد کمتری را پیشنهاد بدهم ممکن است در این بلوک ثبت نشود برود در بلوکات بعدی ثبت بشود درست، حالا من با این نمیخواهم خیلی وارد بحث بشوم خودش بحثهای فنی دارد کار ندارم، ولی نکتهاش این است اگر من کارمزدی را پیشنهاد دادم یک دهم درصد، اینجا ثبت میشود، یعنی وقتی در تراکنش ثبت میشود میگوید آقا پنج بیت کوین از من کم بشود، مثلاً چهار و نود و نه صدم بیت کوین، یک درصدش میشود پنج صدم، یک دهم میشود پنج هزارم، نهصد و نود و پنج هزارم، اینقدر بیت کوین به آقای الف برود، باضافه یک پنج هزارم بیت کوین به عنوان کارمزد که این کارمزد در جیب کی میرود، در جیب همانی که میرود این جایزه بیت کوین، جایزه بلوک را هم میبرد یعنی این کسی که معمای بلوک را حل میکند، علاوه بر اینکه جایزه بلوک را میبرد مثلاً بیست و پنج بیت کوین، علاوه بر این آن مجموع کارمزدهایی که تمام این تراکنشها در واقع اعلام کردند آنها را هم دریافت میکند که اگر این جایزه بیت کوین گفتیم هی دارد نصف میشود، این ممکن است به یک مرحلهای برسد که اصلاً جایزه بیت کوین ارزشی نداشته باشد که من بخواهم به خاطرش فرایند ثبت داده شرکت کنم اما این کارمزدها آن موقع میتواند اینقدر ارزشمند بشود که من به خاطر این کارمزد بروم دیگر به خاطر جایزه بیت کوین نباشد، این هم خواستم بگویم این را هم در نظر گرفتند برای خودشان.
اما بحث بعدی بحث استخرهای استخراج است نکتهای که فکر کنم گفتند با این شرایط حتماً کسی که سرعتش بالاتر است به جایزه خواهد رسید بنابراین بقیه ممکن است هیچ انگیزهای نداشته باشند یا احساس کنند دیگر ما نمیتوانیم برسیم به این جایزه پس بی خیال بشوند، میگوییم نه آمدند چکار کردند اولاً چون رقابت برای افزایش در واقع توان پردازشی بالاست، اینها دیدند که خیلی هایشان نمیتوانند به تنهایی در فرایند ثبت داده و حل مسئله انجام بدهند و ریسکش خیلی بالاست، آمدند گفتند چکار میکنیم گفتند ما چند نفر با هم بیاییم توان پردازشی هایمان را بریزیم در یک استخری حالا این تشبیه است، بریزیم در یک استخری، بعد همه با هم برویم آن مسئله را حل کنیم آن وقت اگر پیدا کردیم جواب را که شانس پیدا کردن ما طبیعتاً بیشتر میشود آن وقت بیایم جایزه را تقسیم کنیم بین خودمان.
روش کار چه جوری است، در استخر استخراج، لذا یک چیزی پدید آمد به نام استخرهای استخراج، در استخرهای استخراج کاری که میکنند اینجوری است میگوید ببین این حالا نقطه صفر گفتیم یک دانه یک دانه میرویم جلو، در استخرهای استخراج چکار میکند میآید اول یک تخمین میزند، از چی، از این که آقا احتمالاً جواب مثلاً یک عددی است بین صفر تا فرض کنید ده میلیون، این از کجا به دست آمد ممکن است بگوییم از تجربیات قبلی بر اساس این که درجه دشواریش چقدر است، بلوکهای قبلی در چه مقادیری حل شده، تقریباً میتواند یک برآوردی بکند که آقا تا چه عددی مثلاً ما جستجو را انجام بدهیم، بعد میآید چکار میکند بعد میآید تقسیم میکند بازده را فرض کنید پنج تا کامپیوتر است، پنج تا کامپیوتر اینجوری است، فرض کن یکی ده است، ده چیست ده توان پردازشی آن است، ده تا مثلاً هشت را در یک ثانیه حل میکند میخواهم بگویم سرعت حل، توان پردازشی.
یک سری بحثهایی داریم که آنها حواشی موضوع است من گفتم اگر بخواهیم به حواشی بپردازیم آن هم شاید یک جلسه بخواهد ولی آن را دوستان خودشان میتوانند از اینترنت بگردند پیدا کنند فرض کنید حجم بازارش چقدر است، انواعش چیست، دیدگاههایی که نسبت به آن وجود دارد چیست مزایایش چیست معایبش چیست، به لحاظ قانونگذاری در کشورهای دیگر چه اتفاقی افتاده، مصرف برق این سیستمها چقدر است یک چیزهایی که در واقع یک سری آمارهایی که آمارهای زیادی در این سیستم وجود دارد.
استاد: به نظرم میرسد با توجه به این که این دوره تا رویکرد بررسی مباحث قانونگذاری برگزار میشود با همکاری مرکز پژوهشی مجلس، آن مواردی که مرتبط با قانون هست و آمارهایی که از کشورهای دیگر وجود دارد اگر آنها را بتوانید در چند دقیقه باقیمانده بفرمایید، از جلسه بعد ان شا الله بحثهای فقهی موضوع شروع بشود.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): واقعیتش در سیستم وصل بشود چون آمارها یک خرده قدیمی است من باید دوباره به روزرسانی کنم الان در این چند دقیقه نمیتوانم این کار را انجام بدهم.
استاد: اگر هفته بعد تکمله مباحث موضوع شناسی رمزارزها را محبت بفرمایید، خیلی آن حواشی که خیلی بحث فنی است که خیلی نیازی به بحثهای فقهی ما نیست دوستان بقیهاش را مطالعه بفرمایند کلیپهای زیادی در سایتهای نظریه وجود دارد منتها در مورد این آمارهایی که گفتید و آن مواردی که مربوط به قانون گذاری هست اگر محبت کنید اینها را برای جلسه بعد آماده داشته باشید، ولو نیم ساعت اول جلسه، هر چقدر لازم شد خیلی خوب میشود بعد ان شا الله بحث فقهی موضوع شروع کنیم.
آقای مظهر(متخصص در مورد رمزارزها): اگر این بحث استخر استخراج را در چند دقیقه توضیحی بدهم بقیهاش فکر کنم کار خاصی ندارد.
داشتیم میگفتیم در استخرهای استخراج چند تا کامپیوتر میآیند توان پردازشی را میریزند روی هم چکار میکنند به این شکل، مثلاً پنج تا کامپیوتر داریم هر کدام ده توان پردازشی همه مساویند، میآیند چکار میکنند این بازدهای که تخمین زدند به پنج قسمت تقسیم میکنند اینجا چون توان پردازشیها مساوی است به پنج قسمت مساوی، حالا اگر مساوی نبود، در واقع به نسبت توان پردازشی ها، بعد مثلاً فرض کن کامپیوتر یک شروع میکند از اینجا به جستجو میرود جلو، کامپیوتر دو از اینجا شروع میشود، کامپیوتر سه از اینجا، کامپیوتر چهار اینجوری پنج هم اینجوری حالا هر کدامشان به جواب رسیدند مثلاً فرض کنید جواب اینجاست، خوب کامپیوتر شماره سه میرسد به جواب، در واقع این استخر استخراج جایزه را میبرد، حالا که جایزه را برد بر اساس این که هر کدام چقدر توان پردازشی آوردند فرض کنید اگر جایزه بیست و پنج باشد، چون اینها همه شان توان پردازشی مساوی دارند، به هر کدامشان پنج بیت کوین میرسد ولی اگر یکی بیست بود یکی پنج بود، پانزده بود، بر اساس این که هر کدام چقدر دارند به تناسب تقسیم میشود، یعنی اینجا مساوی تقسیم نمیشود به تناسب دیگر، آن وقت نکتهای که وجود دارد این است که هر استخری متشکل از تعداد زیادی کامپیوتر است و هیچ تضمینی وجود ندارد که استخری که توان پردازشی کمتری دارد، بیشتر دارد لزوماً او به جواب برسد چرا چون اینجا از صفر همه یک مسیر را طی نمیکنند بخواهم مثال بزنم اینجوری است ببینید فرض کنید یک دایره را در نظر بگیرید یک موقع است من این دایره را به سه قسمت تقسیم میکنم، یک موقع است به چهار قسمت تقسیم کنند، اینطوری ببینید فرض کنید یک بار سه قسمت میکنم یک بار هم چهار قسمتش میکنم، خوب فرض کنید یک استخر استخراج داریم سه تا کامپیوتر دارد، یک استخر استخراج دارم چهار تا کامپیوتر دارد و فرض کنید همه این کامپیوترها توانشان مساوی است، پس طبیعتاً آن استخری که توان پردازشی آن با چهار تا کامپیوتر است، توان پردازشی مجموعش بیشتر از آن است که سه تا کامپیوتر دارد اما این لزوماً به معنای این نیست استخرجی که چهار تا کامپیوتر در آن هست جواب را پیدا خواهد کرد، چرا چون فرض کنید جواب اینجاست، اگر جواب اینجا باشد ببینید کامپیوتر در استخر یک که با سه تا کامپیوتر دارد میرود جلو، کامیپوتر یکش از اینجا شروع میکند، کامپیوتر دو از اینجا شروع میکند، کامپیوتر سه از اینجا شروع میکند خوب ولی آنی که استخرجش چهار تایی است یکش از اینجا شروع میکند دو از اینجا شروع میکند سه از اینجا شروع میکند ببینید ممکن است این که در واقع سه تا کامپیوتر دارند زودتر به جواب برسد تا این که چهار تا کامپیوتر دارد، بنابراین در استخرهای استخراج هم اینطور نیست که هر استخری که توان پردازشی بالاتر دارد لزوماً آن به جواب برسد بنابراین آنهایی که الان ماینر خریداری میکنند، غالباً میآیند در ذیل یکی از این استخرهای استخراج و خودشان به تنهایی استخراج نمیکنند الان عملاً خیلی از آنها که استخراج میکنند در قالب استخرها استخراج میکنند و استخراج گر منفرد ما تقریباً یا نداریم یا خیلی کم است.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته