به گزار روابط عمومی انجمن مالی اسلامی ایران به نقل از زوایا، موسسه رتبه بندی S&P گلوبال اعلام کرد: انتظار دارد رشد تولید ناخالص داخلی واقعی اقتصادهای شورای همکاری خلیج فارس در سال‌های 2023-2024 در مقایسه با سال 2022 به دلیل عمدتا کاهش تولید نفت کاهش با روند نزولی روبرو شود.

با این حال این موسسه رتبه بندی اعلام کرد: عملکرد نظام بانکی عربستان سعودی همچنان زیربنای بخش بزرگی از صنعت در حال گسترش مالی اسلامی خواهد بود و رشد این صنعت در مقایسه با سال ۲۰۲۲ تقریبا ۱۰ درصد در 2023-2024 خواهد بود.
کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، عمدتاً عربستان سعودی و کویت محرک 92 درصد از رشد دارایی های بانکداری اسلامی بوده اند. در کویت، این امر عمدتاً به دلیل خرید بانک اهلی یونایتد (AUB) توسط خانه مالی کویت (KFH) بود.

تطابق شرعی

طی چند سال آینده، S&P انتظار دارد که فعالیت‌های متعارف خود را در راستای برنامه‌های خرید خود با شرع تطبیق دهد. در عربستان سعودی، اجرای چشم انداز 2030 و رشد مستمر در وام های رهنی از عملکرد سال 2022 حمایت کرد.

S&P در گزارش مالی اسلامی 2023-2024 اعلام کرد: در سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس رشد تقریبا 5 درصدی در غیاب چرخه های جدید سرمایه گذاری دولتی قابل قبول به نظر می رسد.

این در حالی است که انتشار صکوک با وجود کاهش حجم انتشار به رشد صنعت مالی اسلامی تداوم بخشیده است. البته انتظار می رود حجم صکوک در سال 2023 کاهش یابد، اما این موسسه همچنان بر این باور است که انتشار جدید صکوک تاثیر مثبتی در بازار صکوک دارد و به رشد صنعت مالی اسلامی در سال 2023 کمک خواهد کرد.

ضعف های ساختاری

با این حال، ضعف‌های ساختاری هنوز جذابیت جغرافیایی و بازار گسترده‌تر صنعت را محدود می‌کند. همانطور که در گزارش‌های قبلی این موسسه رتبه بندی آمده است, پیشرفت به سوی استانداردسازی بیشتر که بخشی از آن با دیجیتال‌سازی انتشار صکوک پشتیبانی می‌شود - می‌تواند پتانسیل رشد ساختاری صنعت را افزایش دهد.

در عین حال تمرکز فزاینده بر موضوعات مرتبط با پایداری توسط بازیگران اصلی مالی اسلامی فرصت‌های جدیدی را برای این صنعت ایجاد خواهد کرد. S&P انتظار دارد سهم صکوک مرتبط با پایداری در 12 تا 24 ماه آینده هرچند از پایه پایین افزایش یابد.

برنامه صکوک

ناشرین صکوک که نیازهای تامین مالی بالایی دارند، مانند مصر و ترکیه احتمالاً از بازار صکوک به عنوان بخشی از استراتژی خود برای بسیج همه منابع موجود استفاده می کنند. به عنوان مثال، مصر یک برنامه صکوک 5 میلیارد دلاری ایجاد کرده و اولین صکوک خود را در اوایل سال 2023 به مبلغ 1.5 میلیارد دلار منتشر کرد.

این امر با بیش از 6 میلیارد دلار تقاضا و تخصیص 59 درصد به سرمایه گذاران از خاورمیانه و شمال آفریقا، باعث جذب سرمایه گذاران شد. نرخ سود صکوک سه ساله 10.875 درصد تعیین شد که در آن زمان به طور کلی مطابق با بازده اوراق قرضه متعارف مصر با سررسید مشابه در سال 2026 بود.

به طور کلی، S&P بر این باور است که حجم انتشارات جدید همچنان از صکوک سررسید فراتر خواهد رفت. این موسسه به کاهش قابل توجهی در انتشار صکوک با ارز خارجی در 12 ماه گذشته اشاره می‌کند وعلت آن را عمدتاً به دلیل نوسانات نقدینگی جهانی می داند. علاوه بر این، بازار همچنان از عدم اطمینان در مورد مقررات و استانداردسازی آسیب پذیر است.

تجدید ارزیابی دارایی های اساسی

به عنوان مثال، چالش های مربوط به پذیرش استاندارد AAOIFI 59 در امارات منجر به کاهش قابل توجه صکوک ارز خارجی شد و از حدود 10 میلیارد دلار بین سال های 2018-2020 به حدود 4 میلیارد دلار در 2021-2022 کاهش پیدا کرد.
معرفی ساز و کارهایی برای تجدید ارزیابی دارایی های پایه می تواند یکی از موانع بعدی باشد که ممکن است بازار با آن مواجه شود.

S&P به بررسی هرگونه تحولات آتی مرتبط با مقررات و استانداردسازی و اینکه چگونه ممکن است بر حجم انتشار آتی تأثیر بگذارد، ادامه خواهد داد. اگر صکوک به ابزاری شبیه سهام تبدیل شود، این موسسه رتبه بندی معتقد است که اشتهای سرمایه گذاران و ناشران و همچنین مکانیسم های قیمت گذاری احتمالاً تغییر قابل توجهی خواهد داشت.

پایداری و دیجیتالی شدن می‌تواند به بازار صکوک کمک کند تا کمک‌های آتی به صنعت مالی اسلامی را تقویت کند.