حجت‌الاسلام والمسلمین حسن‌آقا نظری، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیر مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، بر اساس مذهب اهل‌بیت (ع)، با اشاره به سخنان اخیر رئیس کمیته فقهی سازمان بورس درباره اوراق ودیعه، به بیان نکاتی درباره این اوراق و کاربردهای آن در کنترل نقدینگی پرداخت و اظهار کرد: این اوراق همان ودیعه واقعی است؛ بدین معنی که بانک مرکزی، پول را از سطح جامعه جمع کرده و نگهداری می‌کند و به اندازه نرخ تورم هم برای مردم جبران خواهد کرد.

مفهوم اوراق ودیعه

وی با اشاره به هدف اصلی بانک مرکزی از طراحی اوراق ودیعه ادامه داد: البته در چنین شرایطی، وامی به کسی داده نخواهد شد بلکه بانک مرکزی صرفاً پول‌ها را از سطح جامعه جمع‌آوری می‌‌کند تا نقدینگی کاهش پیدا کرده و تورم در اقتصاد کشور کنترل شود. با این اقدامات، بانک مرکزی نرخ تورمی که به صاحبان پولی که سرمایه خود را به عنوان ودیعه و امانت در نزد بانک مرکزی می‌گذارند تحمیل می‌شود را هم برایشان جبران خواهد کرد.

حجت‌الاسلام نظری افزود: تاکنون استفاده از این اوراق در نظام بانکی کشور سابقه نداشته است چراکه بانک مرکزی تا الان حجم نقدینگی را از راه‌های دیگری کنترل کرده است. یکی از راه‌های کنترل نقدینگی هم همین است که پول‌ها توسط بانک مرکزی جمع‌آوری شوند تا حجم پول در جامعه کاهش پیدا کند تا زیاد بودن آن در جامعه، عوارض منفی در پی نداشته باشد.

هزینه زیاد استفاده از اوراق ودیعه

عضو شورای فقهی بانک مرکزی با تأکید بر لزوم جبران سرمایه مردم متناسب با نرخ تورم تصریح کرد: برای اینکه مردم، پول خود را به عنوان امانت به شبکه بانکی بسپارند باید انگیزه‌ای داشته باشند و لذا بانک مرکزی هم به مردم وعده می‌دهد که متناسب با نرخ تورم، سرمایه آنها را جبران خواهد کرد.

مدیر مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، بر اساس مذهب اهل‌ بیت(ع) با اشاره به سخنان اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه فعلاً برنامه‌ای برای انتشار اوراق ودیعه و مشارکت نداریم گفت: اگر بانک مرکزی بتواند حجم نقدینگی را از راه‌های دیگری کنترل کند قطعاً روی به چنین کاری نخواهد آورد چراکه هزینه زیادی برای بانک مرکزی در پی دارد. اکنون حجم نقدینگی زیاد است و اگر بانک مرکزی تا پایان سال جاری بتوان حجم نقدینگی را از راه‌هایی که هزینه کمتری دارد کنترل کند، دیگر نیازی به اوراق ودیعه نخواهد بود.

هدف طراحی اوراق ودیعه صرفاً ‌کنترل نقدینگی است

این کارشناس اقتصاد اسلامی با بیان اینکه نمی‌توان از اوراق ودیعه در راستای سرمایه‌گذاری استفاده کرد، یادآور شد: این به سیاست‌های پولی بانک مرکزی مربوط است که به چه شکلی اقدام به جذب سپرده کنند. راه‌های مختلفی وجود دارد و اگر بتوانند حجم نقدینگی را از این راه‌ها جبران کنند دیگر بانک مرکزی ودیعه قبول نخواهد کرد چراکه هزینه زیادی برای آن دارد. از سوی دیگر چون این پول‌ها به عنوان ودیعه در نزد بانک مرکزی است، امکان استفاده از آن‌ها برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف از جمله مؤسسات تولیدی وجود ندارد.

عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان بیان کرد: این اوراق برای سرمایه‌گذاری و کسب سود نیست؛ بلکه هدف آن صرفاً کنترل نقدینگی است. مسائل فقهی مرتبط با این اوراق نیز بررسی شده و مشکل شرعی بر آن وارد نیست.

منبع: خبرگزاری ایکنا